PRZESTĘPCZOŚĆ GOSPODARCZA – POJĘCIE, ISTOTA, CECHY
Abstrakt
DOI: 10.19251/ne/2019.30(3)
Streszczenie
Przestępczość gospodarcza w Polsce zaczęłanabierać na znaczeniu po zmianach ustrojowych dokonanych na przełomie lat 80 i 90 XX wieku. Nagromadzenie czynników kryminogennych, w połączeniu z brakiem zmian legislacyjnych oraz odpowiedniego przygotowania organów odpowiedzialnych za jej zwalczanie, doprowadziło do intensywnego rozkwitu nielegalnych działań gospodarczych. Specyfika przestępczości gospodarczej utrudnia nie tylko walkę z nią ale również zdefiniowanie oraz ubranie w przepisy prawa pełnego zakresu jej aktywności.
Zauważalna jest stała tendencja spadkowa przestępstw kryminalnych na rzecz przestępczości gospodarczej, jako przynoszącej największe korzyści finansowe a jednocześnie zagrożonej niewspółmiernie mniejszą sankcją karną. Pomimo ogromnych strat społeczno-gospodarczych metody i środki osobowe desygnowane do jej zwalczania wydają się zupełnie niewspółmierne do skali oraz poziomu zaawansowania jaki sobą reprezentuje.
Słowa kluczowe: przestępczość gospodarcza, zwalczanie, czynniki kryminogenne.
Bibliografia
LITERATURA
Bałandynowicz Andrzej. 2003. System kontroli współczesnych rodzajów przestępstw
gospodarczych. Zadania i problemy badań międzynarodowych w dziedzinie
przestępstw gospodarczych z punktu widzenia kryminologicznego
i prawnego. W Poicja Europy XXI wieku – w kierunku jakości. red. Arkadiusz
Letkiewicz, Wiesław Pływaczewski. Szczytno: WSPol.
Bałandynowicz Andrzej. 2007. Prawo i działalność prewencyjna organów Policji
w zakresie ograniczenia przestępczości gospodarczej. W Policja w Polsce.
Stan obecny i perspektywy. red. Adam Szymaniak, Wiesław Ciepiela. Poznan:
Wydawnictwo Naukowe INPiD.
Buszko Andrzej. 2017. Poziom szarej strefy w Polsce w kontekście luki
podatkowej. W: Annales Universitatis Marie Curie-Skłodowska Lublin-
-Polonia, vol. LI. No 4. Lublin.
Franc Sławomir. 2018. Przeciwdziałanie przestępczości gospodarczej przez Policję
– ujęcie systemowe. W Przestępczość gospodarcza. Istota zjawiska. Zasady
odpowiedzialności, mechanizmy przestępcze i metody działania sprawców.
red. Paweł Łabuza, Irena Malinowska i inni. Warszawa: CH BECK.
Gąsiorowski Jerzy. 1999. Przestępczość gospodarcza w rozwoju historycznym.
Jej istota i geneza. Przegląd Policyjny, nr 4.
Górniok Oktawia. 1986. Przestępczość gospodarcza: wybrane przejawy i uwarunkowania.
Katowice: Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
Górniok Oktawia. 1993. Koncepcja przestępstw gospodarczych w doktrynie niemieckiej
a polityka kryminalna, PiP Nr. 1.
Górniok Oktawia. 1994. Przestępczość gospodarcza i jej zwalczanie. Warszawa:
Wydawnictwo Naukowe PWN.
Górniok Oktawia. 1998. Pojęcie przestępczości gospodarczej a jej społeczno-
polityczna warstwa. W Aktualne problemy prawa karnego i kryminologii.
red. Emil W. Pływaczewski. Białystok.
Jurczak Dariusz. 2018. Społeczno-prawne skutki przestępczości gospodarczej
– zarys sytuacji w Polsce. W: Przestępczość gospodarcza. Istota
zjawiska. Zasady odpowiedzialności, mechanizmy przestępcze i metody
działania sprawców. red. Paweł Łabuza, Irena Malinowska i inni. Warszawa:
CH BECK.
Kaiser Gunther. 1983. Kryminologie. Heidelberg.
Kosewski Marek. 1985. Ludzie w sytuacjach pokusy i upokorzenia. Warszawa:
Wiedza Powszechna.
Kozdra Karol. 2016. Przestępczość gospodarcza w zakresie akcyzy na wyroby
tytoniowe. W: Nauki ekonomiczne Tom XXIII. red. Jacek Grzywacz. Płock:
PWSZ.
Kozdra Karol. 2017. Rozwój przestępczości zorganizowanej w Polsce. W: Zeszyty
Naukowe PWSZ w Płocku Tom XXVI. red. Jacek Grzywacz. Płock: PWSZ.
Lampe Ernst Joachim. 1988. Ogólne problemy prawa karnego gospodarczego.
RPEiS Nr 3.
Lindemanna Curt. 1932. Gibt es ein eingenes Wirtschaftsstrafrecht. Jena
Łabuz Paweł. 2018. Formy i struktury zorganizowanych grup przestępczych
o charakterzeekonomiczno gospodarczym. W Przestępczość gospodarcza.
Istota zjawiska. Zasady odpowiedzialności, mechanizmy przestępcze i metody
działania sprawców. red. Paweł Łabuza, Irena Malinowska i inni. Warszawa:
CH BECK.
Malinowska Irena. 2018. Przestępne mechanizmy podatkowe. W: Przestępczość
gospodarcza. Istota zjawiska. Zasady odpowiedzialności, mechanizmy przestępcze
i metody działania sprawców. red. Paweł Łabuza, Irena Malinowska i inni.
Warszawa: CH BECK.
Mądrzejowski Wiesław. 2008. Przestępczość zorganizowana. System zwalczania.
Warszawa: ŁÓŚGRAF.
Mądrzejowski Wiesław. 2016. Przestępczość zorganizowana. System zwalczania.
Warszawa: Editions Spotkania.
Michalski Mariusz, Palacz Dariusz. 2018. Przyczyny, rozmiary i skutki przestępczości
gospodarczej – reflekcje ogólne. W: Przestępczość gospodarcza.
Istota zjawiska. Zasady odpowiedzialności, mechanizmy przestępcze i metody
działania sprawców. red. Paweł Łabuza, Irena Malinowska i inni. Warszawa:
CH BECK.
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. 2015. Program przeciwdziałania
i zwalczania przestępczości gospodarczej na lata 2015-2020. Warszawa.
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. 2016. Raport o stanie
bezpieczeństwa w Polsce w 2015 roku.
Mucha Andrzej. 2013. Struktura przestępstwa gospodarczego oraz okoliczności
wyłączające bezprawność czynu w prawie karnym gospodarczym. Analiza teoretyczna
i dogmatyczna. Warszawa: Wolters Kluwer.
Palacz Dariusz. 2018. Pojęcie, symptomy i cechy przestępczości gospodarczej.
W: Przestępczość gospodarcza. Istota zjawiska. Zasady odpowiedzialności,
mechanizmy przestępcze i metody działania sprawców. red. Paweł Łabuza,
Irena Malinowska i inni. Warszawa: CH BECK.
Piotr Ochman. 2011. Ochrona działalności bankowej w prawie karnym gospodarczym.
Warszawa: Wolters Kluwer.
Pływaczewski Emil W. 1997. Przestępczość zorganizowana i wybrane problemy
jej przeciwdziałania w Polsce. W Policja Polska wobec przestępczości zorganizowanej.
red. Emil W. Pływaczewski. Szczytno: WSPol.
Posner Roland. 1990. The problem of Jurisprudence. Cambridge – London.
Sklepkowski Lech, Woźniak Danuta. 1997. Zorganizowana przestępczość gospodarcza
w Polsce. WPolicja polska wobec przestępczości zorganizowanej.
red. Wiesław Pływaczewski, Jan Świerczewski. Szczytno: WSPol.
Sutherland Edwin H. 1949. White Collor Crime. New York: Holt, Rinehart
& Winston.
Tiedemann K. 1972. Rechts Gutachten in den 49 Deutschen Juristentag.
Dusseldorf.
Tuliszka Jarosław. 2004. Wykonywanie zadań z zakresu prewencji kryminalnej.
W: Podręcznik policjanta służby prewencyjnej. Część II. red. Łaszkiewicz
Krzysztof. Szczytno: WSPol.
Wilk Leszek. 2012. Przestępczość gospodarcza – pojęcie, przyczyny, sprawcy.
Edukacja Prawnicza, nr 10 (136).
Żółtek Stanisław. 2009. Prawo karne gospodarcze w aspekcie zasady subsydiarności.
Warszawa: Wolters Kluwer.
[www1]https://www.rp.pl/Budzet-i-Podatki/309219870-Luka-w-akcyzie-
-domknieta-polowicznie.html (data pobrania 30.04.2019 r.)
Ustawa z dnia 16 sierpnia 2016 r. O swobodzie działalności gospodarczej.
Dz.U. z 2016 poz. 1829 ze zm.
Ustawa z dnia 24 czerwca 2017 r. O podatku do towarów i usług. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm.
Ustawa z dnia 7 grudnia 2016 r. O podatku dochodowym od osób fizycznych. Dz.U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.
