CZŁOWIEK I NATURA. KILKA UWAG O POKOJU SAREN LECHA MAJEWSKIEGO (1997)
DOI:
https://doi.org/10.19251/rtnp/2020.12(5)Słowa kluczowe:
człowiek, natura, film polski, Lech Majewski, Pokój saren. Opera autobiograficznaAbstrakt
Tematem tekstu jest analiza relacji: człowiek – natura, ujmowana zarówno w znaczeniu dosłownym, jak i metaforycznym oraz ich reprezentacja na przykładzie filmu Pokój saren. Opera autobiograficzna (reż. Lech Majewski, 1997). Osobami „wchodzącymi” w owe związki są bohaterowie „zamieszkujący” filmowane mieszkanie w starej kamienicy, a więc z jednej strony bohaterowie filmu, m.in. Matka, Ojciec, Syna oraz tytułowe sarny. Z drugiej, niejako pośrednio, także twórca filmu – reżyser Lech Majewski (ur. 1953).
Głównym celem rozważań jest wskazanie synergii człowieka z naturą, mw aspekcie semiotycznym czy kulturowym, która pozwala lepiej zrozumieć
twórczość wskazanego artysty.
Bibliografia
Filmografia
Pokój saren (1997), zdjęcia: Adam Sikora, muzyka: Lech Majewski, Józef Skrzek, instrumentacja muzyki: Andrzej Marko, wykonanie muzyki: Wielka Orkiestra Symfoniczna
PRiTV Katowice, Chór Opery Śląskiej Katowice (pod kierunkiem Krystyny Świder): Zdzisław Szostak (dyrygent), Artur Stefanowicz (arie Syna), Elżbieta Towarnicka (arie Matki), Mieczysław Czepulonis (arie Ojca), Izabella Kłosińska (arie Dziewczyny), scenografia: Lech Majewski. Produkcja: Lech Majewski, Elżbieta Piętak. Akotrzy: Rafał Olbrychski (Syn), Elżbieta Mazur (Matka), Mieczysław Czepulonis (Ojciec), Agnieszka Wróblewska (Dziewczyna).
Bibliografia
Barcz Anna. 2016. Realizm ekologiczny. Od ekokrytyki do zookrytyki w literaturze polskiej. Katowice: Wydawnictwo Śląsk.
Barcz Anna. 2020. Przyroda – bliska czy daleka? Ekokrytyka i nowe sposoby poetyki odpowiedzialności za przyrodę w literaturze – tekst dostępny on-line na stronie http://www.anthropos.us.edu.pl/anthropos10/texty/barcz.htm (Dostęp: 06.11.2020).
Barthes Roland. 1996. Światło obrazu. Uwagi o fotografii, tłum. Jacek Trznadel. Warszawa: Wydawnictwo „Aletheia”.
Bogusławski Marcin Maria. 2020. Wariacje (post)humanistyczne. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
Braidotti Rosi. 2019. Po człowieku, tłum. Joanna Bednarek, Agnieszka Kowalczyk. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
Böhme Gernot. 2002. Filozofia i estetyka przyrody w dobie kryzysu środowiska naturalnego,
tłum. Jarosław Merecki. Warszawa: Wydawnictwo „Oficyna Naukowa”.
Brückner Aleksander. 1927. Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków 1927
(https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_
polskiego/pokój (Dostęp: 6.11.2020).
Czapliński Przemysław, Bednarek Joanna, Gostyński Dawid. 2017. Literatura i jej natury. Przewodnik ekokrytyczny dla nauczycieli i uczniów szkół średnich. Poznań: Wydawnictwo „Rys”.
Domańska Ewa, Olsen Bjørnar. 2008. Wszyscy jesteśmy konstruktywistami. W: Rzeczy
i ludzie. Humanistyka wobec materialności, red. Jacek Kowalewski, Wojciech Piasek. Olsztyn: Wydawnictwo UWM.
Fiedorczuk Julia. 2015. Cyborg w ogrodzie. Wprowadzenie do ekokrytyki. Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe „Katedra”, https://www.ibuk.pl/fiszka/155372/cyborgw-
ogrodzie.html?utm_source=swiatczytnikow.pl&utm_me-dium=por&utm_campaign= por, tekst dostępny on-line na stronie (Dostęp: 20.1.2021).
Gifford Terry. 1999. Pastoral. The New Critical Idiom. London-New York: Routledge.
Gleick James. 1996. Chaos. Narodziny nowej nauki. tłum. Piotr Jaśkowski. Poznań: Wyd. Zysk i S-ka.
Heidegger Martin. 1977. Budować, mieszkać, myśleć. Eseje wybrane, oprac. Krzysztof Michalski i inni. Warszawa: Wydawnictwo „Czytelnik”.
Lachman Magdalena. 2011. Gdzie jest przyroda, jak jej… nie ma? Rzut oka na przypadek literacki. „Kultura Współczesna” nr 1(67).
Majewski Lech. 2017. Pejzaż intymny. Rozmowy autobiograficzne o świecie i o sztuce. Poznań: Wydawnictwo „Rebis”.
Maron Marcin. 2019. Romantyzm i kino. Idee i wyobrażenia romantyczne w filmach polskich reżyserów z lat 1947-1990. Lublin: Wydawnictwo UMSC.
Nowakowski Jacek. 2012. W stronę raju. O literackiej i filmowej twórczości Lecha Majewskiego. Poznań: Wydawnictwo UAM.
Nycz Ryszard. 2001. Literatura jako trop rzeczywistości. Poetyka epifanii w nowoczesnej literaturze polskiej. Kraków: Wydawnictwo „Universitas”.
Pabiś-Orzeszyna Michał. 2020. Zwrot historyczny w badaniach filmoznawczych. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
Podsiadło Magdalena. 2019. Ekokrytyczny trójgłos w kinie polskich reżyserek filmowych. „Pleograf. Kwartalnik Akademii Polskiego Filmu” nr 3 – tekst dostępny on-line http://akademiapolskiegofilmu.pl/pl/historia-polskiego-filmu/pleograf/polskie-kino-kobiet/18/ekokrytyczny-trojglos-w-kinie-polskich-rezyserek-filmowych/691 (Dostęp:6.11.2020).
Tabaszewska Justyna. 2011. Zagrożenia czy możliwości? Ekokrytyka – rekonesans. „TekstyDrugie” nr 3.
Tabaszewska Justyna. 2018. Realizm ekologiczny vs. polska literatura. „Teksty Drugie”nr 2.
Trajektorie obrazów. Strategie wizualne w sztuce współczesnej. 2015. Red. Ryszard Kluszczyński, Dagmara Rode. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
