TERAPEUTYCZNY WYMIAR BAJEK W PRACY LOGOPEDY
DOI:
https://doi.org/10.19251/sej/2022.16(9)Słowa kluczowe:
bajka, terapia, logopedia, rozwój dziecka, wsparcieAbstrakt
Bajka stanowi istotny element kultury większości społeczeństw. Jest jednym z kluczowych gatunków epiki ludowej, w której poruszane są zagadnienia, ważne w rozwoju każdego dziecka, a mianowicie stosunki międzyludzkie, ideały dobra i sprawiedliwości oraz kryteria oceny ludzkich zachowań. Pozwala ona lepiej zrozumieć otaczający świat, utrwalać zdobyte w nim doświadczenia, lepiej funkcjonować, pokonywać różnorodne trudności. Bajka wpływa na rozwój społeczny, pomaga w nawiązywaniu kontaktów, w rozwiązywaniu sytuacji konfliktowych, jak również na rozwój poznawczy, emocjonalny i moralny. Czytanie tego gatunku literatury sprzyja ponadto szybszej nauce mówienia, dostarcza dziecku wzorów poprawnej wymowy, wzbogaca słownictwo. Wyjątkowość bajek można wykorzystać zarówno w procesie nauczania, kształcenia, wychowania, jak i terapii.
W niniejszej publikacji autor będzie chciał odnieść się do kwestii zastosowania bajkoterapii w praktyce logopedycznej. Idea logopedycznej bajki terapeutycznej zawiera się w zapewnieniu dziecku wielowymiarowego wsparcia, między innymi w obszarze rozwoju językowego, poznawczego czy emocjonalnego. Bajka logopedyczna oprócz tego, że usprawnia narządy mowy dziecka, to również uwrażliwia na różnorodność świata dźwięków, mobilizuje do myślenia i poprawnej werbalizacji.
Bibliografia
Abramowska, J. (1991). Polska bajka ezopowa. Poznań: Wydawnictwo naukowe UAM.
Bettelheim, B. (1996). Cudowne i pożyteczne. O znaczeniach i wartościach baśni. Warszawa: Wydawnictwo WAB i Agencja Wydawnicza Jacek Santorski & Co.
Borecka, I. (2008). Biblioterapia formą terapii pedagogicznej. Wałbrzych: Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Angelusa Silesiusa.
Brett, D. (2013). Bajki, które leczą, cz. 1 i 2. Sopot: GWP.
Cieszyńska, J. (2011). Wczesna diagnoza i terapia zaburzeń autystycznych. Kraków: Wydawnictwo Centrum Metody Krakowskiej.
Gazda, G. Tynecka-Makowska, S. (2006). Słownik rodzajów i gatunków literackich. Kraków: Wydawnictwo Universitas.
Chamera-Nowak, A. Ippoldt, L. (2015). Bajka jak lekarstwo. Zastosowanie bajkoterapii w terapii pedagogicznej. Warszawa: Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich.
Hajzak, H. (2010). Biblioterapia w pracy wychowawczej z grupą dzieci w wieku przedszkolnym. Biblioterapeuta, nr 4.
Kruszewska, A. (2019). Oddziaływanie bajki na życie emocjonalne dziecka kończącego roczne przygotowanie przedszkolne. https://sbc.org.pl/Content/296900/Pedagogika-1-2017-215-227.pdf.
Krzyśka, S. (2005). Terapeutyczne aspekty poezji. W: Krasoń K., Mazepa-Domagała B. (red.), Wymiary ekspresji dziecięcej. Stymulacia — samorealizacja — wsparcie. Katowice: Wydawnictwo Librus.
Krzyżanowski, J. (1965). Słownik Folkloru Polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Wiedza Powszechna.
Łaba, A. (2011). Zastosowanie biblioterapii w kształtowaniu zachowań przystosowawczych uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim. Warszawa: Wydawnictwo UMCS,
Łaba, A. (2012). Bajki rymowane w biblioterapii. Warszawa: Wydawnictwo Impuls.
Mikita, A. (2007). Wędrówki po Zwięrzątkowie. Wierszyki i bajeczki wspomagające rozwój dziecka. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.
Milewska, I. (2002). Biblioterapia a ergonomia. Wałbrzych: Wydawnictwo UNUS. Poradnik Bibliotekarza, nr 10.
Młynarska, M. (2002). Przygody misia Mokrej Łapki : bajki rozwijające sprawność językową dziecka. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls
Molicka, M. (1999). Bajki terapeutyczne część I. Poznań: Wydawnictwo Media Rodzina.
Molicka, M. (2002). Bajkoterapia. O lękach dzieci i nowej metodzie terapii. Poznań: Wydawnictwo Media Rodzina.
Molicka, M. (2004). Bajki terapeutyczne. Cechy charakterystyczne, rodzaje, zastosowanie. w: Kaja, B. (red.), Wspomaganie rozwoju. Psychostymulacja i psychokreacja. T. 6. Poznań: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.
Molicka, M. (2011). Biblioterapia i bajkoterapia. Rola literatury w procesie zmiany rozumienia świata społecznego i siebie. Poznań: Wydawnictwo Media Rodzina, Poznań 2011
Ośrodek ewaluacji. (2019). Badania efektów czytania dzieciom od urodzenia. Warszawa 2015.http://www.calapolskaczytadzieciom.pl/ckfinder_pliki/files/Badanie%20efekt%C3%B3w%20czytania %20dzieciom%20od%20urodzenia.pdf.
Przecławska, A. (1978). Literatura dla dzieci i młodzieży w procesie wychowania. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Skorek, E. (2005). Z logopedią na ty. Podręczny słownik logopedyczny. Kraków: Wydawnictwo Impuls.
Sławiński, J. Głowiński, M. Kostkiewiczowa, T. Okopień-Sławińska, A. (2002). Słownik Terminów Literackich. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum.
Smuszkiewicz, A. (2015). Literatura dla dzieci. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Styczek, I. (1981). Logopedia. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
Szuman, S. (1960). Wpływ bajki na psychikę dziecka. w:Psychologia dziecka w wieku przedszkolnym. Warszawa: Wydawnictwo PZWS.
Tońska – Mrowiec, A. (2005). Języczkowe przygody i inne bajeczki logopedyczne. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.
