EWOLUCJA SYTUACJI GOSPODARCZEJ RFN W OKRESIE „CUDU GOSPODARCZEGO” (1948-63) (CZĘŚĆ I)

Abstract

DOI: 10.19251/ne/2018.28(2)

Streszczenie

W wyniku przegranej wojny Niem­cy Zachodnie przestały zaliczać się do wielkich mocarstw w wymiarze ekono­micznym i politycznym. W pierwszych latach powojennych polityka zachodnich mocarstw okupacyjnych, względem Nie­miec, nakierowana była na zapobieganie ekonomicznemu odrodzeniu się ich do­tychczasowego groźnego konkurenta. W wyniku tych zabiegów Niemcy Za­chodnie odbudowały swoją gospodarkę do poziomu przedwojennego, później niż Wielka Brytania czy Francja. Niewątpli­wy zwrot w dziedzinie rozwoju ekono­micznego Niemiec Zachodnich rozpoczął się w połowie 1948 r. Impulsem pobu­dzającym szybki wzrost produkcji prze­mysłowej była przeprowadzona przez za­chodnie mocarstwa okupacyjne reforma monetarna, jak również napływ środków finansowych w ramach Planu Marshalla. Przeprowadzona w czerwcu 1948 r. re­forma monetarna sprzyjała wzmocnieniu rynku finansowego i stanowiła bodziec do inwestowania. Podobny wpływ na gospodarkę zachodnioniemiecką w tym okresie wywarł napływ kapitałów w ra­mach Planu Marshalla. Lata pięćdzie­siąte, zwłaszcza okres 1953-1958, zosta­ły później uznane za „złote lata okresu powojennego”. Pod koniec tego okresu większość zniszczeń wojennych została usunięta, a gospodarka znajdowała się w stanie dynamicznego wzrostu. W okre­sie 1949-59 średnie realne tempo wzrostu PKB wynosiło około 7,4% przy średniej stopie inwestycji 24,2% (w cenach bieżą­cych). W latach (1950-53) zrealizowano ogromny program budownictwa miesz­kaniowego prawie w połowie sfinansowa­ny ze środków publicznych. W latach 60. nastąpiło wyhamowanie wysokiego tem­pa wzrostu gospodarczego, które wynosi­ło średnio ok. 4% rocznie w okresie 1961- 70. W gospodarce pojawiły się oznaki recesji, co stało się przyczyną upadku rządu L. Erharda i przejęcia władzy (1966 r.) przez tzw. wielką koalicję (SPD i FDP).

Słowa kluczowe: Niemcy Zachodnie, powojenny „cud gospodarczy”, wzrost gospodarczy, koniunktura gospodarcza, inwestycje, przemysł zachodnioniemiec­ki, handel zagraniczny, bilans handlowy i płatniczy, Plan Marshalla, reforma mo­netarna.