TAXES AND FISCALISM AS A TOOL FOR OVERCOMING MODERN CRISES. CONTROVERSY OVER THE SCOPE OF THE USE OF FISCALISM IN POLAND IN THE CONTEXT OF THE COVID 19 EPIDEMIC
DOI:
https://doi.org/10.19251/ne/2021.34(7)Keywords:
fiscalism, public debt, taxes, budget, crisis, COVID 19 epidemicAbstract
Purpose: To attempt to assess the extent to which previously reported suggestions/recommendations regarding Poland's ability to apply an optimal range of fiscalism after the 2008 crisis have been taken into account in the search for ways out of the current economic collapse created with the COVID 19 epidemic.
Research method: Mainly descriptive, supported also by elements of analytical. The descriptive method was used for a reconstructive (foreign and Polish literature) presentation of views on fiscalism and public debt and their (on the basis of the results of foreign empirical studies) influence on GDP. It was supported by causal analysis of the previously described relationships.
Conclusions: In addition to the annotation of the verification of the research hypothesis, these are generalizations of the considerations made with the formulation also of the resulting specific conclusions. They also include a reference to the proposals contained in the so-called "Polish Deal" and in the public consultation seeking ways out of the economic collapse arising and the COVID 19 epidemic.
Originality/value: They cohere in: 1. the search for an answer to the question: can the modern state really strive also for the optimal scope of fiscalism and public debt? 2. an attempt to address the author's recommendations for Poland from theoretical and empirical (from the period of the 2008 crisis) research on the relationship between the amount of tax burden and the GDP growth rate in the long term on the basis of selected taxes here (CIT, PIT and VAT) 4. refer to the sensitive issues of choosing the shape of fiscal policy in the conditions of the crisis and the epidemic of COVID 19, in overcoming of which all possibilities should be included.
References
Barro R. J., Inequality and Growth in a Panel of Countries, Springer, “Journal of Economic Growth” 2000, Vol. 5 (1),
Borcuch A., Tomczyk M. (red. nauk.), Znaczenie ekonomii we współczesnym świecie, Wydawnictwo Naukowe ARCHAEGRAPH, Łódź-Kielce 2020 r,
Borodo A., Polskie prawo finansowe zarys ogólny, Toruń 2010,
Bukowski M., Kowal P., Lewandowski P., Zawistowski J., Struktura i poziom wydatków i dochodów sektora finansów publicznych a sytuacja na rynku pracy. Doświadczenia międzynarodowe i wnioski dla Polski, Narodowy Bank Polski, Warszawa 2005,
Ciborowski R., Uwarunkowania kryzysów w austriackiej szkole ekonomii, [w:] Od Wielkiego Kryzysu Gospodarczego do Wielkiego Kryzysu Finansowego. Perturbacje w gospodarce światowej w latach 1929-2009, [red. J. Kaliński, M. Zalesko], Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2009,
Communication from the Commission to the European Parliament, the Council and the European Economic and Social Committee on the Future of VAT –Towards a Simpler, More Robust and Efficient VAT System Tailored to the Single Market, European Commission, Brussels,
12.2011 r., COM (2011) 851 final.
Dziemianowicz R., Kryzys „Państwa Podatków”. Granice fiskalizmu, [w:] Od Wielkiego Kryzysu Gospodarczego do Wielkiego Kryzysu Finansowego. Perturbacje w gospodarce światowej w latach 1929-2009, [red. J. Kaliński, M. Zalesko], Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2009,
Gomułowicz A., Mączyński D., Podatki i prawo podatkowe, Wydanie 8. Seria Akademicka, Wolters Kluwer, Warszawa 2016,
Grajewska M., Maksimczuk A., Świerczewska-Gąsiorowska A., Fiskalizm a aktywność gospodarcza w Polsce. Aspekty ekonomiczno-prawne, granice stosowania, skutki, tom drugi, Wpływ niektórych elementów składowych fiskalizmu na rozwój przedsiębiorczości i sektora MŚP W Polsce. Aspekt prawny z elementami porównań międzynarodowych, Wydawnictwo Uczelniane Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Prof. Edwarda F. Szczepanika w Suwałkach, Suwałki 2016,
Grajewska, A Maksimczuk, A. Świerczewska-Gąsiorowska A., Fiskalizm a aktywność gospodarcza w Polsce. Aspekty ekonomiczno-prawne, granice stosowania, skutki, tom pierwszy, Podatek dochodowy od osób prawnych (CIT) oraz od towarów i usług (VAT). Podstawy prawne i wpływ fiskalizmu na wzrost gospodarczy w Polsce, Wydawnictwo Uczelniane Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Prof. Edwarda F. Szczepanika w Suwałkach, Suwałki 2016,
Grądalski F., Wstęp do teorii opodatkowania, SGH, Warszawa 2004,
Grądalski F., Teoretyczne aspekty reformowania systemu podatkowego – zarys modelu referencyjnego dla Polski, [w:] O nowy ład podatkowy w Polsce, J. Ostaszewski (red.), SGH, Warszawa 2007.
Grinin L., Grinin A., The sixth Kondratieff wave and the cybernetic revolution. [w:] Globalistics and globalization studies: Global Transformations and Global Future, Volgograd: Uchitel Publishing House 2016.
Guziejewska B., Dysfunkcje systemu podatków bezpośrednich i pośrednich w Polsce, Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego, nr 10, Kraków 2011
von Hayek F., Monetary Theory and the Trade Cycle,,A. M. Kelley, New York 1966.
Jorda O., Schularick M., Taylor A. M., Macrofinancial history and the new business cycle facts, National Bureau of Economic Research,2016, tom 22743, DOI: 10.3386 / w22743.
Kaliński J., Zalesko M. (red.), Od Wielkiego Kryzysu Gospodarczego do Wielkiego Kryzysu Finansowego. Perturbacje w gospodarce światowej w latach 1929-2009, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2009,
Kleiber M., Globalne zagrożenia – niepotrzebne zmartwienie czy powód do racjonalnej refleksji [w:] E. Mączyńska, J. J. Michałek, J. Niżnik (red. nauk.), Kryzysy systemowe, Polska Akademia Nauk, Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus”, Warszawa 2013;
Korotayev A., Tsirel S., A spectral analysis of world GDP dynamics: Kondratieff Waves, Kuznets Swings, Juglar and Kitchin Cycles in global economic development and the 2008–2009 economic crisis, Structure and Dynamics tom 4(1), 2010, https://escholarship.org/uc/item/9jv108xp,
Komunikat Komisji do Rady i Parlamentu Europejskiego w sprawie stawek VAT innych niż podstawowe [SEC (2007) 910], Komisja Wspólnot Europejskich, Bruksela, 5.7.2007 r., KOM (2007) 380 wersja ostateczna,
Krajewska A., Krajewski P., Rozkład obciążeń podatkowych w Polsce, Uniwersytet Łódzki, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica” 2011, nr 248, s. 259.
Krajewska A., Podatki w Unii Europejskiej. Długookresowe tendencje i reakcja na kryzys, PWE, Warszawa 2012,
von Mises L.,The Causesof the Economic Crses, Ludwig von Mises Institute, Auburn 2006.
Lotko E., Zawadzka-Pąk U. K., Prawnofinansowe instrumenty ograniczania deficytu i długu publicznego w Polsce na tle doświadczeń europejskich, Wydawnictwo Temida 2, Białystok 2018,
Maksimczuk M., Fiskalizm a wzrost gospodarczy. Analiza wybranych wyników badań ze światowej i polskiej literatury, [w:] A. Borcuch, M. Tomczyk, (red. nauk.), Znaczenie ekonomii we współczesnym świecie, Wydawnictwo Naukowe ARCHAEGRAPH, Łódź-Kielce 2020 r, s. 143-153.
Mączyńska E., J. J. Michałek, J. J., NiżnikJ. (red.), Kryzysy systemowe, Polska Akademia Nauk, Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus”, Warszawa 2013;
Neofidow Leo, Neofidow Simone, The sixth Kondratieff. The new long wave in global economy. Sankt Augustin: CreateSpace Independent Publishing Platform, 2014.
Nizioł K., Próba zdefiniowania długu publicznego, „Roczniki prawnicze” 2009, nr 20,
Ostaszewski J. (red.), O nowy ład podatkowy w Polsce, SGH, Warszawa 2007.
Owsiak S., Finanse publiczne. Teoria i praktyka. wyd. III zm. Warszawa 2013,
Pancer-Cybulska E., Działania UE wobec krajów dotkniętych kryzysem fiskalnym, Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach nr 347/2018,
POLSKI ŁAD, Warszawa 2020,
Poniatowicz M., Dług publiczny w systemie finansowym jednostek samorządu terytorialnego (na przykładzie miast na prawach powiatu), Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2005,
Preferencje podatkowe w Polsce, Ministerstwo Finansów, Warszawa 2012,
Robins T., The great Depression,MacMillan, London 1934;
Rochbard M., Ameriica’s Great Depression, Sheed and Word, Kansas, 1975.
Rosiński R., Polski system podatkowy…, op.cit.,
Ruśkowski E., Finanse publiczne i prawo finansowe. Instrumenty prawnofinansowe i warunki ich stosowania. Temida, Białystok 2018,
Rzońca A., Czarnecka-Żochowska K., Pabiański T., Jak podatki mogą nas przybliżyć do cudu gospodarczego? Fundacja FOR Pricewaterhouse Coopers, Warszawa 2008,
Tax Administration in OECD and Selected Non-OECD Countries: Comparative Information, Series (2010), OECD, Paris 2011
Tomkiewicz J., Polityka fiskalna a proces formowania się kapitału w gospodarkach posocjalistycznych, w: Finanse publiczne a wzrost gospodarczy, J. Tomkiewicz (red.), wyd. WSPiZ im. Koźmińskiego w Warszawie, Warszawa 2005,
Tomkiewicz J.(red.), Finanse publiczne a wzrost gospodarczy, wyd. WSPiZ im. Koźmińskiego w Warszawie, Warszawa 2005.
