INTERNAL CONTROL AS A GOVERNANCE INSTRUMENT IN THE PUBLIC FINANCE SECTOR – AN IMPORTANT BUT STILL UNDERESTIMATED TOOL FOR PROCESS IMPROVEMENT
DOI:
https://doi.org/10.19251/ne/2022.35(10)Keywords:
control, internal control, management control, public sectorAbstract
Each organized activity is characterized by the existence of specific procedures, principles of operation, defined by the management of a given organizational unit, which are to ensure the coherent functioning and, above all, the achievement of the assumed goals. However, even the best developed rules and systems will not fully effective if no internal control procedures are in place at the same time. Modern internal control should not only protect property, but also contribute to its multiplication and achieving optimal results. This requires the improvement of the internal control system towards an active management instrument. This regularity also applies to organizational units of the public finance sector. Therefore, they introduce internal control systems, with particular emphasis on management control.
References
A. S. Krysiak, Pojęcie controllingu na tle pojęć zbliżonych (kontrola, audyt), „Kontrola Państwowa”2006, nr 1, s. 142
A. Stelmachowski, Wstęp do teorii prawa cywilnego, Warszawa 1969, s. 17
B. R. Kuc, Audyt wewnętrzny. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Menadżerskie PTM, Warszawa 2002, s. 81
B. R. Kuc, Kontrola menadżerska. Przełamywanie barier. Wydawnictwo menadżerskie PTM, Warszawa 2001
B. R. Kuc, Teoria i praktyka kontroli w zarządzaniu, op. cit., s. 6.
B. R. Kuc, Teoria i praktyka kontroli w zarządzaniu,[w:] praca zbiór. Kontrola i kontroling
w zarządzaniu: tendencje, koncepcje, instrumenty, część I, Wyd. Wyższej Szkoły Zarządzania i Marketingu, Warszawa 2002, s. 6.
B. R. Kuc, Funkcje i dysfunkcje kontroli, Wyższa Szkoła Zarządzania i Prawa w Warszawie, Warszawa 2006, s. 17
Committe of Sponsoring Organizations of the Treadway Commision – COSO, https://pl.wikipedia.org/wiki/Committee_of_Sponsoring_Organizations_of_the_Treadway_Commission
COSO, Internal Control- Integrated Framework,AICPA 1992. https://www.coso.org/Documents/COSO-ERM-Executive-Summary-Polish.pdf
D. Zarzecki, Rola controllingu w zarządzaniu przedsiębiorstwem, materiały konferencyjne Funkcjonowanie controllingu w polskich przedsiębiorstwach, Wydawnictwo Uniwersytetu szczecińskiego, Szczecin 2000, s. 168.
E. Chojna-Duch, Próba systematyzacji pojęć i zadań z dziedziny kontroli i audytu wewnętrznego na podstawie ustawy o finansach publicznych, „Kontrola państwowa”2010,
nr 1, s. 48.
E. Ura, E. Ura, Prawo administracyjne, LexisNexis, Warszawa 2006, s. 265
Encyklopedia zarządzania, https://mfiles.pl/pl/index.php/Zasada_SMART
International Organization of Supreme Audit Institution- INTOSAI, Międzynarodowa Organizacja Organów Kontroli, https://pl.wikipedia.org/wiki/Miedzynarodowa_Organizacja_Najwyzszych_Organow_Kontroli
J. Boć[w:] J. Boć(red.)Prawo administracyjne, Wrocław 2000, s. 364
J. Jagielski, Kontrola administracji publicznej, LexisNexis, Warszawa 2007, s. 51
J. Łętowski, Prawo administracyjne. Zagadnienia podstawowe, Warszawa 1990, s. 285-286
J. Płaskonka, Pojęcie kontroli w ujęciu zarządczym, „Kontrola Państwowa”2006, nr 2, s.13
K. Czerwiński, Audyt wewnętrzny, InfoAudit, Warszawa 2004, s. 156.
K. Winiarska, Audyt wewnętrzny, Difin, Warszawa 2008, s. 76
K. Winiarska, Teoretyczne i praktyczne aspekty audytu wewnętrznego, Difin, Warszawa 2005, s. 87.
Komunika nr 13 Ministra Finansów z dnia 30 czerwca 2006 w sprawie standardów kontroli finansowej dla sektora finansów publicznych ( Dz. Urz. Min. Fin.Nr7, poz. 58)
Komunikat Nr 1 Ministra Finansów z dnia 30 stycznia 2003r. w sprawie ogłoszenia „Standardów kontroli finansowej w jednostkach sektora finansów publicznych”, https://www.infor.pl/akt-prawny/U02.2003.003.0000013,komunikat-nr-1-ministra-finansow-w-sprawie-ogloszenia-standardow-kontroli-finansowej-w-jednostkach-sektora-finansow-publicznych.html
Komunikat Nr 23 Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2009 r. w sprawie standardów kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych (Dz. Urz. MF z 2009 r. Nr 15, poz. 84).
Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r. Dz. U.1997.78.483
M. Dębowska- Sołtyk , „Kontrola zarządcza w jednostkach samorządu terytorialnego- cel i zadania systemu, Finanse Komunalne”2010, nr 7, s. 70-78.
M. Szymczak(red.), Słownik języka polskiego, PWN, Warszawa 1979.
Najwyższa Izba Kontroli, Audyt wewnętrzny w systemie kontroli zarządczej, http://www.nik.gov.pl/kontrole/wyniki-kontroli-nik
P. Fajgielski, Kontrola i audyt przetwarzania danych osobowych, Wydawnictwo Presscom Sp. z o. o .,Wrocław 2010, s. 15-16.
S. Jędrzejewski, H. Nowicki, Kontrola administracji publicznej: kontrola a nadzór, struktura systemu, instytucje, Comer, Toruń 1995, s. 30-31
S. Kałużny, Kontrola wewnętrzna. Teoria i praktyka, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2008, s. 20
T. Kiziukiewicz, Organizacja rachunkowości w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa 2002, s. 188.
Ustawa z dnia 15 lipca 2011r. o kontroli a administracji rządowej. Dz. U. 2020.0.224. Stan prawny na dzień 25.02.2021
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych (Dz. U.2021.0.305 t. j. - Ustawa o finansach publicznych).
W. Dawidowicz, Polskie prawo administracyjne, Warszawa 1980, s. 22.
W. Moczydłowska, Kontrola wewnętrzna w przedsiębiorstwie, Gazeta Prawna 61/2000 z dnia 21.07.2000, s.7.
Z. Leoński, Zarys prawa administracyjnego, Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa 2004, s. 234.
