ROZWÓJ PRZESTĘPCZOŚCI ZORGANIZOWANEJ W POLSCE

Abstrakt

DOI: 10.19251/ne/2017.26(3)

Od czasów odzyskania przez Polskę niepodległości rozwijały się na jej terenach zorganizowane grupy przestępcze, zarówno o charakterze kryminalnym, jaki i gospodarczym. Dokonywane były spektakularne napady na banki i dopuszczano się sprzeniewierzania państwowego majątku. Kolejna wojna światowa zmieniła strukturę grup przestępczych ale nie zmieniła ich „zainteresowań” oraz wygenerowała nowe obszary działań, związane z powszechnym niedoborem środków niezbędnych do życia. Szansą na dynamiczny rozwój dla przestępczości zorganizowanej okazała się transformacja społeczna i gospodarcza dokonana na początku lat 90. XX wieku. To wtedy powstały największe multiprzestępcze grupy jak „Pruszków” czy „Wołomin”. Obecne grupy przestępcze są mniejsze niż te w latach 90-tych i luźno ze sobą powiązane, a główną płaszczyzną ich zainteresowań jest przestępczość gospodarcza, przynosząca przestępcą największe zyski, a budżetowi państwa, największe straty. Od pewnego czasu podejmowane są działania legislacyjne, mające na celu ograniczenie szarej strefy oraz zwiększające kompetencje organów kontrolnych. Pierwsze pozytywne efekty tych działań widać bezpośrednio na branży paliwowej, w której intensywnie działały grupy przestępcze, wyłudzające podatek VAT.

Słowa kluczowe: VAT, zorganizowane grupy przestępcze, przestępczość gospodarcza