1% OF THE INCOME TAX FROM INDIVIDUALS AS ONE OF THE SOURCES OF FINANCING OF PUBLIC BENEFIT ORGANIZATIONS IN POLAND
DOI:
https://doi.org/10.19251/ne/2022.36(4)Keywords:
public benefit organization, 1% mechanism, taxpayer, third sector, sources of financingAbstract
The article describes the sources of financing for public benefit organizations (OPP) in Poland, including the importance of revenues from 1% of personal income tax. Both the benefits and weaknesses of the 1% mechanism were noted. The values of the annual contributions of 1% of tax due to PBOs submitted by tax offices are characterized by an upward trend in the analyzed period. In 2021, public benefit organizations received, as 1% of the tax due, funds in the amount of PLN 972.7 million from the annual settlements for 2020. The money obtained from 1% can only be spent on public benefit activities. The article uses secondary data sources from the Central Statistical Office and the Ministry of Finance. The reform of the Polish Governance, introduced in 2022, provides for changes that may reduce the importance of a 1% income tax write-off for OPP. This fact arouses the interest of third sector entities, and the government proposes to develop a common solution for the coming years.
References
Biernat-Jarka, A., Trębska, P. (2016). The professional activity of women in NGOs in Poland. Annals of Marketing Management & Economics, 2(2), s. 5–13.
Dudkiewicz, M., Makowski, G. (2011). Współpraca między organizacjami pozarządowymi i administracją samorządową. Problemy, wyzwania i rekomendacje. Biblioteka Pożytku Publicznego, Warszawa.
Dyczkowski, T. (2012). Budżetowanie w organizacjach pozarządowych. Wybrane zagadnienia realizacyjne. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 251, s. 154-169.
Dyczkowski, T. (2015). Użyteczność informacji finansowych ze sprawozdań organizacji pożytku publicznego w ocenie ich dokonań przez darczyńców, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 374, s. 42-56.
Dyczkowski, T. (2016). Wpływ źródeł finansowania na planowanie i kontrolę w organizacjach korzystających z pomocy publicznej, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu 2016/424, s. 72–85
Dziuba, J. (2017). Preferencje podatkowe dotyczące działalności organizacji pozarządowych w polskim systemie podatkowym. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 478, s. 162-173.
Dziuba, J. (2018). Znaczenie odpisu 1% podatku dochodowego od osób fizycznych w finansowaniu organizacji pożytku publicznego w Polsce. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe, 363, Współczesne Finanse 14, s. 41-51.
GUS. (2021). Organizacje pożytku publicznego i 1% w 2019 r./2020 r. Informacja sygnalna, Warszawa.
Jamroży, K. (2020). Wybrane aspekty funkcjonowania organizacji pożytku publicznego w społeczeństwie obywatelskim na przykładzie województwa podkarpackiego. UR Journal of Humanities And Social Sciences, 3(16). 10.15584/johass.2020.3.9.
Jegorow, D. (2017). Odpis podatkowy „1%” jako źródło finansowania podmiotów ekonomii społecznej w Polsce – retrospekcja i projekcja poziomu zaangażowania społecznego. Ekonomia Społeczna, 1, s. 48-63.
Kietlińska, K. (2015). Rola 1% w zasilaniu organizacji pożytku publicznego (OPP). Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 403, s. 102-111, DOI: 10.15611/pn.2015.403.09.
Kurleto, M. (2008). Organizacje pozarządowe w działalności pożytku publicznego, LexisNexis, Warszawa.
Lorentowicz, K., Kalinowski, S., Wyduba, W. (2020). Finansowanie wiejskich organizacji pozarządowych. Studia Prawno-Ekonomiczne, T. CXV, s. 283–305, doi.org/10.26485/SPE/2020/115/16.
Makowski, M. (2011). Czy mechanizm jednego procentu jest publicznie pożyteczny?, Trzeci Sektor, nr 24.
Ministerstwo Finansów. (2021). Informacja dotycząca kwot 1% należnego podatku dochodowego od osób fizycznych przekazanych organizacjom pożytku publicznego w 2021 roku (z rozliczenia za 2020 rok). Departament Podatków Dochodowych, Warszawa.
Moroń, D. (2012). Organizacje pozarządowe – fundament społeczeństwa obywatelskiego. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Perkowski, T. (2011). Mechanizm jednego procenta jako „fałszywa” filantropia, Trzeci Sektor, 24.
Przerada, K. (2019). Kampania marketingowa organizacji pożytku publicznego w celu pozyskania środków z jednego procenta podatków. Studium przypadku Fundacji Ukryte Skrzydła. Praca magisterska, Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej, data obrony: 27.06.2019.
Przewłocka, J., Adamiak, P., Herbst, J. (2013). Podstawowe fakty o organizacjach pozarządowych. Raport z badania 2012. Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa.
Ratajczak, J., Chojecki, J. (2012). Wpływ statusu OPP na działalność organizacji, Raport z badań. Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa.
Schmidt, J. (2012). Rozwój organizacji pozarządowych. Teoria i praktyka. Wydawnictwo Akademickie Sedno, Warszawa.
Mazur, S., Pacut, A. (red.). (2015). System finansowania organizacji pozarządowych w Polsce. Małopolska Szkoła Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego, Kraków.
Waniak-Michalak, H., Zarzycka, E. (2013). Czynniki wpływające na wybór organizacji pożytku publicznego przez darczyńców indywidualnych w Polsce –czy dane finansowe mają znaczenie? Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, 74(130), s. 91-108.
Waniak-Michalak, H., Zarzycka, E. (2015). Financial And Non-financial Factors Motivating Individual Donors To Support Public Benefit Organizations. Comparative Economic Research, 18(1). 10.1515/cer-2015-0008.
Wilk, R. (2010). Przychody i koszty [w:] Stowarzyszenia, fundacje i społeczne podmioty wyznaniowe w 2008 r., red. S. Nałęcz, K. Goś-Wójcicka, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
Akty prawne:
Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie, Dz.U. z 2018 r., poz. 450.
Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, Dz.U. z 2018 r., poz. 200.
Strony internetowe:
