Rodzima prasa muzyczna jako zwierciadło przemian socjokulturowych w Polsce po 1956 roku na przykładzie magazynu „Jazz" / Polish musical press in the function of a mirror of socio-cultural changes in Poland after 1956, as exemplified by „Jazz" magazine

Abstract

Streszczenie: Proponowany tekst jest próbą zaprezentowania miesięcznika „Jazz" (później znanego jako „Magazyn Muzyczny Jazz" i jako Magazyn Muzyczny) jako swoistego sejsmogramu przemian w obszarze socjologii odbioru muzyki czy wręcz socjologii kultury (z konkretnymi odniesieniami politycznymi) w Polsce ostatnich około sześćdziesięciu lat. Jak importowany z Zachodu jazz i rock, tak i zajmująca się nimi prasa miała w naszym kraju najpierw posmak owocu trudnodostępnego, poniekąd zakazanego i w efekcie rozchwytywanego w nakładach zgoła nieproporcjonalnych do jej poziomu merytorycznego czy też kondycji finansowej. W czasach „kapitalistycznej" transformacji po 1989 roku oba te gatunki muzyczne, wraz ze swą dziennikarską nadbudową dość boleśnie odczuły imperatywy i konsekwencje tak zwanego urynkowienia - choć wcześniej były postrzegane jako bez mała komercyjne. Te ewolucyjne zakręty i paradoksy zostaną pokazane na przykładzie kolejnych mutacji wspomnianego periodyku: z odwołaniami do innych czasopism branżowych, od „Non-Stopu" przez efemeryczny tygodnik „Wow!!!" po JAZZ FORUM".

Słowa kluczowe: jazz, rock, bigbit, pop-kultura, cenzura, dziennikarstwo, profesjonalizm.

Summary: In the following text, we attempt to present Jazz, a Polish musical monthly (later known as Magazyn Muzyczny Jazz and Magazyn Muzyczny) as a historical record of changes in the realm of the sociology of music - or even broadly understood culture, with concrete political references - in Poland from 1956 onwards. Along with jazz and rock music, for quite some time considered troublesome imports from the „imperialist" West, in the communist Poland jazz and rock press also enjoyed the status of a suspect, to some extent forobidden commodity, whose commercial appeal was totally disproportionate to its journalistic/ critical credibility, or even financial condition. In the period of „capitalist" transformation after 1989, both aforementioned musical genres, along with their promotional media, became painfully exposed to the imperatives and consequences of „marketability", even though earlier they had been generally considered as „commercial". This proces, as well as its paradoxes, shall be exemplified by selected episodes from the convoluted history of the magazine in question, with references to other Polish musical periodicals, such as JAZZ FORUM or the ephemeral weekly named Wow!!!.

Keywords: jazz, rock, big beat, pop-culture, censorship, journalism, professionalism.