Ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego / Serious violation of basic employee obligations in the light of the case law of the Supreme Court
Abstract
Streszczenie: W artykule wskazuje się, że przesłankami zastosowania zasady z art. 52 § 1 pkt 1 k.p. są zachodzące wspólnie bezprawność działania, zagrożenie interesów pracodawcy i zawinienie co najmniej w stopniu rażącego niedbalstwa. Zasadnym jest, aby ocenę stopnia i rodzaju winy pracownika zastosować nie tylko do naruszenia samego obowiązku pracowniczego, ale również do zagrożenia lub naruszenia interesów pracodawcy1. Warto wskazać jednocześnie, że o stopniu i rodzaju winy pracownika, uzasadniającym rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 52, nie rozstrzyga wysokość szkody wyrządzonej pracodawcy2. Reasumując, dla stwierdzenia bezzasadności rozwiązania umowy o pracę w trybie art. 52 § 1 pkt 1 k.p. wystarcza brak chociażby jednej z przesłanek zastosowania tego przepisu3.
Słowa kluczowe: umowa, wina, obowiązek pracowniczy, zwolnienie dyscyplinarne, niedbalstwo.
Summary: In the article it is indicated that the conditions for the application of the rule from art. 52 § 1 pt 1 of Labor Code are overlapping: common lawlessness, a threat to the interests of the employer and a fault of at least gross negligence. It is essential that the assessment of the degree and kind of fault of the employee apply not only to the breach of the employee's own obligation but also to the threat or infringement of the employer’s interests. At the same time, it is worth pointing out that the degree and type of fault of the employee, justifying the termination of the employment contract without notice under art. 52, is not determined based on the amount of harm caused to the employer. In conclusion, to declare unreasonable termination of employment contract under art. 52 § 1 pt 1 of Labor Code, lack of just one of the conditions for the application of this provision is sufficient.
Keywords: contract, fault, employee obligation, disciplinary dismissal, negligence.
References
Bibliografia
Wykaz literatury
Barzycka-Banaszczyk M., Prawo pracy, Warszawa 2004.
Brol J., Zawieranie i rozwiązywanie umów o pracę, Warszawa 1975.
Brol J., Zawieranie i rozwiązywanie umów o pracę, Warszawa 1980.
D. Dorre-Nowak, Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracodawcę, w: Prawo pracy, red. K.W. Baran, Warszawa 2010.
Florek L., Prawo pracy, Warszawa 2013.
Jackowiak U., Uziak W., Wypych-Żywicka A., Prawo pracy. Podręcznik dla studentów prawa, Warszawa 2009.
Kolasiński K., Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych, Toruń 1997.
Liszcz T., Prawo pracy, Warszawa 2004.
Liszcz T., Prawo pracy, Warszawa 2011.
Małysz F., Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika, „PiZS" 1998, nr 1.
Patulski A., Ustanie stosunku pracy, w: Prawo pracy, red. A. Patulski, Warszawa 2010.
Rycak M. B., Wronikowska E., Rycak A., Prawo pracy, Warszawa 2014.
Salwa Z., Kodeks pracy. Komentarz, Warszawa 2004.
Salwa Z., Nawiązanie i rozwiązanie umowy o pracę, Bydgoszcz 2000.
Salwa Z., Podstawy prawa pracy, Warszawa 2003.
Salwa Z., Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych, Warszawa 2004.
Sanetra W., Wina jako przyczyna niezwłocznego rozwiązania umowy o pracę przez zakład pracy, „RPEiS" 1972, z. 2.
Sobczyk A., Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia, Gdańsk 2010.
Telec M., ,Prawo pracy w pytaniach i odpowiedziach", 4/2013.
Wratny J., Kodeks pracy. Komentarz, Warszawa 2004.
Wypych Żywicka A., Klauzule określające przesłanki dopuszczalności rozwiązywania umów o pracą, w: Studia z zakresu prawa pracy i polityki społecznej, red. L. Mitrus i in., Kraków 2009.
Wykaz aktów prawnych
Ustawa z dnia 2 lutego 1996 r. o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych ustaw, Dz. U. Nr 24, poz. 110.
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy, tekst jedn. Dz.U. z 2016 r., poz. 1666 z późn. zm.
Wykaz orzecznictwa
Uchwała SN z dnia 14 grudnia 1978 r., V PZP 7/78, OSNCP z. 2/1979, poz. 21.
Wyrok SN z dnia 28 października 1983 r., OSPiKA z. 7-8/1985, poz. 195.
Wyrok SN z dnia 9 grudnia 1976 r., IPRN 111/76, niepublikowany.
Wyrok SN z dnia 19 marca 1984 r., I PR 33/84, OSNCP z. 11/1984, poz. 197.
Wyrok SN z dnial4 stycznia 1976 r., 1 PR 158/75, OSNCP z. 9/1976, poz. 205.
Wyrok SN z dnia 22 września 1976 r., 1 PRN 62/76, OSNCP z. 4/1977, poz. 81.
Wyrok SN z dnia 9 września 1981 r., I PRN 36/81, niepublikowany.
Wyrok z dnia 28 października 2014 r., E PK 298/13, www.sn.pl.
Wyrok SN z dnia 22 kwietnia 2015 r., II PK 158/14, www.sn.pl.
Wyrok SN z dnia 14 kwietnia 2015 r., II PK 146/14, www.sn.pl.
Wyrok SN z dnia 5 czerwca 2014 r., I PK 301/13, www.sn.pl.
Wyrok SN z dnia 5 czerwca 2014 r., I PK 311/13, www.sn.pl.
Wyrok z dnia 12 listopada 2014 r., I PK 85/14, www.sn.pl.
Wyrok SN z dnia 1 lipcal999 r., I PKN 136/99, OSNAPiUS 1999, nr 24, wkładka.
Wyrok SN z dnia 9 grudnia 1976 r., I PRN 111/76, LEX nr 14351.
Wyrok SN z dnia 11 września 2014 r., II PK 49/14, www.sn.pl.
Wyrok z dnia 9 lipca 2015 r., I PK 247/14, www.sn.pl.
Wyrok SN z dnia 20 lipca 1987 r., I PRN 36/87, OSNCP 1989, z. 2, poz. 32.
Wyrok z dnia 20 stycznia 2015 r., I PK 137/14, www.sn.pl.
Wyrok SN z dnia 23 września 1997 r., IPKN 274/97, www.sn.pl.
Wyrok SN z dnia 19 marca 1998 r., I PKN 570/97, www.sn.pl.
Wyrok SN z dnia 19 sierpnia 1999 r., I PKN 188/99, www.sn.pl.
Wyrok SN z dnia 12 stycznia 2005 r., I PK 142/04, www.sn.pl.
Wyrok SN z dnia 15 kwietnia 1999 r., I PKN 12/99, www.sn.pl.
Wyrok SN z dnia 19 stycznia 2000 r., I PKN 473/99, www.sn.pl.
Wyrok SA w Rzeszowie z dnia 14 stycznial992 r., III Apr 36/91, OSA nr 7-8/1992.
Postanowienie SN z dnia 14 kwietnia 2015 r., II PK 226/14, www.sn.pl.
Orzeczenie z dnia 10 marca 2015 r., II PK 105/14, www.sn.pl.
