ANALIZA WYBRANYCH PRZYCZYN ZACHOWAŃ SAMOBÓJCZYCH WŚRÓD OSÓB DOROSŁYCH / The analysis of selected reasons for suicidal behaviours among adults
DOI:
https://doi.org/10.19251/rtnp/2018.10(12)Abstract
In the following text the issue of suicidal motives was presented in a very synthetic way. They have been divided into two groups: endogenous – related to internal factors, and exogenous which derive from the external, environmental factors. Usually they both co-occur in the analysis of motives of specific suicidal acts. The first group of motives includes mental health problems, substance abuse and personality disorders. On the other hand, interpersonal difficulties, family problems and economic issues have been singled out in the second group. The reason for specific suicidal action is usually very difficult to determine. Undoubtedly, it is very important to make an early diagnosis and try to effectively prevent such acts. It is significant to strengthen the sense of self-security and eliminate hopelessness and despair, but social support and building a positive relationship with other people are essential in this process.
Keywords: suicide, etiology, endogenous factors, exogenous factors, prevention, social suport
Abstrakt:
W niniejszym tekście, w sposób mocno syntetyczny, zaprezentowano problematykę motywów zachowań samobójczych. Zostały one podzielone na dwie grupy: endogenne, czyli związane z czynnikami wewnętrznymi oraz egzogenne, mające źródło w czynnikach zewnętrznych, środowiskowych. Zazwyczaj współwystępują one ze sobą w analizie przyczyn konkretnych aktów suicydalnych. Wśród pierwszej grupy wyróżniono problemy psychiczne jednostki, uzależnienia od substancji, zaburzenia osobowości. Z kolei w grupie drugiej m.in. problemy interpersonalne, rodzinne, ekonomiczne. Przyczyna konkretnego zamachu samobójczego jest zazwyczaj trudna do ustalenia. Niewątpliwie duże znaczenie ma wczesna diagnoza ryzyka oraz skuteczna profilaktyka. Bardzo ważne jest wzmacnianie poczucia bezpieczeństwa, niwelowanie poczucia bezradności i beznadziejności. Niezbędne jest wsparcie społeczne, budowanie więzi z drugim człowiekiem, zainteresowanie jest sprawami.
Słowa kluczowe: samobójstwo, przyczyny, czynniki endogenne, czynniki egzogenne, zapobieganie, wsparcie społeczne
References
Bibliografia
Aleksandrowicz J., Zaburzenia nerwicowe, zaburzenia osobowości i zachowania
dorosłych (według ICD-10), Kraków 1998.
Bednarski K., Urbanek A., Śmierć samobójcza – perspektywa kryminalistyczna
i pedagogiczna, Kraków 2012.
Habrat B., Zaburzenia psychiczne spowodowane przyjmowaniem substancji
psychoaktywnych, [w:] Psychiatria. Podręcznik dla studentów
medycyny, red. A. Bilikiewicz, Warszawa 2007.
Hołyst B., Samobójstwo: przypadek czy konieczność, Warszawa 1983.
Kocur J., Samobójstwa a uzależnienia – wzajemne uwarunkowania, „Biuletyn
Informacyjny Problemy Narkomanii” 2006, nr 3.
O’Connor R., Sheehy N., Zrozumieć samobójcę, Gdańsk 2002.
Pieniążek M., Przyczyny zachowań samobójczych wśród dorosłych, „Edukacja
Dorosłych” 2002, nr 2-3.
Pużyński S., Depresje i zaburzenia afektywne, Warszawa 1996.
Pużyński S., Samobójstwa i zaburzenia psychiczne (zwłaszcza depresje),
[w:] Psychiatria. Podręcznik dla studentów medycyny, red. A. Bilikiewicz,
Warszawa 2007.
Radziwiłłowicz P., Radziwiłłowicz W., Samobójstwo i próba samobójcza –
implikacje kliniczne i psychologiczne, „Psychologia Wychowawcza”
, nr 5.
Scully J.H., Psychiatria, Wrocław 2003.
Wciórka J., Psychozy schizofreniczne, [w:] Psychiatria. Podręcznik dla
studentów medycyny, red. A. Bilikiewicz, Warszawa 2007.
Ziółkowska J., Samobójstwo. Analiza narracji osób po próbach samobójczych,
Warszawa 2016.
Zwoliński A., Samobójstwo jako problem osobisty i publiczny, Kraków
www.statystyka.policja.pl
