CULTURAL POLICY IN POLISH POLITICAL THOUGHT AFTER 1989, ON THE EXAMPLE OF THE PROGRAMS OF POLITICAL PARTIES AND GROUPS IN THE 1991 PARLIAMENTARY ELECTIONS

Authors

  • Krzysztof Prętki Pracownia Historii Zdrowia Publicznego oraz Polityki Społecznej i Zdrowotnej Katedra Nauk Społecznych i Humanistycznych Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

DOI:

https://doi.org/10.19251/rtnp/2020.12(12)

Keywords:

Cultural policy, Polish political thought, political parties, political party programs, parliamentary elections 1991

Abstract

DOI: 10.19251/rtnp/2020.12(12)

The aim of the article was to analyze the issues of cultural policy in Polish political thought after 1989, on the example of the programs of political
parties and groups in the 1991 parliamentary elections. The article notes that ethnocentrism and cultural relativism was not a dominant element of the cultural election proposals. Issues related to the protection of the Polish cultural market against the flood of negative foreign content, as well as the protection of Polish national identity and culture, appeared in varying degrees of intensity in the election programs of such political parties and election coalitions as: Labour Solidarity, Polish People’s Party - People’s Agreement, Party of Christian Democrats, Civic Center Agreement, Electoral Catholic Action, Union of Real Politics. The issues of protection of Polish national identity and culture dominated the election proposals for culture presented by the National Party.

References

Alberska Małgorzata. 1996. Koncepcje polityczno-ustrojowe środowiska Unii Pracy. W: Współczesna polska myśl polityczna. Wybrane ośrodki, koncepcje, system wartości, red. Bronisław Pasierb i Krystyna A. Paszkiewicz. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Antoszewski Andrzej. 1996. Proces i zmiana polityczna. W Studia z teorii polityki, red. Andrzej W. Jabłoński i Leszek Sobkowiak, t. I. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Chmaj Marek, Żmigrodzki Marek. 1996. Wprowadzenie do teorii polityki. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Dąbrowski Stanisław, 1996. PSL wobec wyzwań współczesności (założenia i koncepcje ideowo-programowe 1990-1996). W: Współczesna polska myśl polityczna. Wybrane ośrodki, koncepcje, system wartości, red. Bronisław Pasierb i Krystyna A. Paszkiewicz. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Dehnel-Szyc Małgorzata, Stachura Jadwiga. 1991. Gry polityczne. Orientacje na dziś. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen.

Deklaracja Wyborczego Bloku Mniejszości. 2001. W: Wybory 1991. Programy partii i ugrupowań politycznych, red. Inka Słodkowska. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.

Gładkiewicz Westyna. 2010 (a). Polskie Stronnictwo Ludowe. W: Partie i koalicje polityczne III Rzeczypospolitej, red. Krystyna A. Paszkiewicz. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Gładkiewicz Westyna. 2010 (b). Polskie Stronnictwo Ludowe – Porozumienie Ludowe. W: Partie i koalicje polityczne III Rzeczypospolitej, red. Krystyna A. Paszkiewicz. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Gładkiewicz Westyna. 2010 (c). Sojusz Lewicy Demokratycznej. W: Partie i koalicje polityczne III Rzeczypospolitej, red. Krystyna A. Paszkiewicz. Wrocław: Wydawnictwo

Uniwersytetu Wrocławskiego.

Jabłonowski Marek, Janowski Włodzimierz, Sołtysiak Grzegorz (red.). 2015. Kongres Założycielski Socjaldemokracji Rzeczypospolitej Polskiej (1990). Warszawa: Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, Archiwum Akt Nowych w Warszawie.

Komitet Wyborczy „Porozumienie Ludowe”: Najważniejsze sprawy dla Polski. Tezy programu wyborczego Porozumienia Ludowego. 2001. W: Wybory 1991. Programy partii i ugrupowań politycznych, red. Inka Słodkowska. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.

Konfederacja Polski Niepodległej, Centralny Sztab Wyborczy: „Jak ratować Polskę?” Skrót programu wyborczego. 2001. W: Wybory 1991. Programy partii i ugrupowań politycznych, red. Inka Słodkowska. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.

Krajowy Komitet Wyborczy Mniejszości Niemieckich. 2001. W: Wybory 1991. Programy partii i ugrupowań politycznych, red. Inka Słodkowska. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.

Krasowski Robert. 2014. Czas gniewu. Rozkwit i upadek imperium SLD. Warszawa: Czerwone i Czarne.

Migalski Marek (red.). 2013. Polskie Stronnictwo Ludowe. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

NSZZ „Solidarność”: Program wyborczy NSZZ „S”. „Solidarność dla Ciebie”. 2001. W: Wybory 1991. Programy partii i ugrupowań politycznych, red. Inka Słodkowska. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.

Paluch Piotr. 1995. PSL w systemie partyjnym Rzeczypospolitej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Partia Chrześcijańskich Demokratów: Podstawy ideowe programu wyborczego PChD. 2001. W: Wybory 1991. Programy partii i ugrupowań politycznych, red. Inka Słodkowska. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.

Partia Chrześcijańskich Demokratów: Program wyborczy. 2001. W: Wybory 1991. Programy partii i ugrupowań politycznych, red. Inka Słodkowska. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.

Paszkiewicz K. A. 2000 (a), Partia Chrześcijańskich Demokratów. W: Partie i koalicje polityczne III Rzeczypospolitej, red. Krystyna A. Paszkiewicz. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Paszkiewicz K. A., 2000 (b), Stronnictwo Narodowe. W: Partie i koalicje polityczne III Rzeczypospolitej, red. Krystyna A. Paszkiewicz. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Pilawski Krzysztof. 2006. Rozbrat z ideą. Między demokratycznym socjalizmem a demokracją liberalną. Ewolucja programowa Socjaldemokracji Rzeczypospolitej Polskiej i Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Warszawa: Akapit.

Porozumienie Obywatelskie Centrum: Ojcowizna - Komitety Obywatelskie - Porozumienie Centrum, Deklaracja Programowa Porozumienia Obywatelskiego Centrum,

Warszawa 1991. 2001. W: Wybory 1991. Programy partii i ugrupowań politycznych, red. Inka Słodkowska. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.

Prętki Krzysztof. 2007. Przekształcenia systemu ochrony zdrowia w Polsce po II wojnie światowej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.

Prętki Krzysztof. 2010. Znaczenie problemów ochrony zdrowia jako jednych z najważniejszych współczesnych kwestii społecznych na przykładzie analizy porównawczej

programów partii i koalicji politycznych w wyborach parlamentarnych w latach 1991- 2005. W: Choroba i śmierć w perspektywie społecznej w XIII-XXI wieku, red. Dariusz K. Chojecki, Edward Włodarczyk. Warszawa: Wydawnictwo DiG.

Prętki Krzysztof. 2011 (a). Problematyka decentralizacji jako przejawu zaufania państwa do obywateli w polskiej myśli politycznej na przykładzie programów partii i koalicji politycznych w wyborach parlamentarnych 1991 roku. W: Zawirowania wokół zaufania. Wyobrażenia i rzeczywistość, red. Paweł Prüfer, Janusz Mariański. Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego.

Prętki Krzysztof. 2011 (b). Problematyka polityki obronnej w polskiej myśli politycznej na przykładzie programów partii i koalicji w wyborach parlamentarnych 1991 i 1993 roku. W: Bezpieczeństwo. Polska i świat. Wczoraj – dziś – jutro, red. Henryk Lisiak, Danuta Bartkowiak, Aneta Kołacz. Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bezpieczeństwa.

Prętki Krzysztof. 2012. Miejsce i znaczenie problemów polskiej polityki edukacyjnej w programach partii i koalicji politycznych w wyborach parlamentarnych 1991 roku.

Poznańskie Zeszyty Humanistyczne, tom XIX.

Program wyborczy Porozumienia Obywatelskiego Centrum. 2001. W: Wybory 1991. Programy partii i ugrupowań politycznych, red. Inka Słodkowska. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.

PSL wobec najważniejszych problemów kraju. 2001. W: Wybory 1991. Programy partii i ugrupowań politycznych, red. Inka Słodkowska. Warszawa: Instytut Studiów

Politycznych Polskiej Akademii Nauk.

Rogaczewska Krystyna. 1996. Główne wartości myśli programowej Konfederacji Polski Niepodległej. W: Współczesna polska myśl polityczna. Wybrane ośrodki, koncepcje, system wartości, red. Bronisław Pasierb i Krystyna A. Paszkiewicz. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Słodkowska Inga (red.), 1995. Programy partii i ugrupowań parlamentarnych 1989- 1991, cz. 2. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.

Słodkowska Inga. 2011. Wybory ’91. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.

Sojusz Lewicy Demokratycznej: Platforma wyborcza. „Tak dalej być nie może!”. 2001. W: Wybory 1991. Programy partii i ugrupowań politycznych, red. Inka Słodkowska. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.

Sokół Wojciech. 2003. Partie polityczne i system partyjny w Polsce w latach 1991-2001. W: Współczesne partie i systemy partyjne. Zagadnienia teorii i praktyki politycznej, red. Wojciech Sokół i Marek Żmigrodzki. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Solidarność Pracy: program wyborczy, wrzesień 1991. 2001. W: Wybory 1991. Programy partii i ugrupowań politycznych, red. I. Słodkowska, Warszawa: Instytut

Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.

Stodolny Marek. 2017. Ruch konserwatywno-ludowy w Polsce po 1989 r.: Polskie Stronnictwo Ludowe „Solidarność”, Stronnictwo Ludowo-Chrześcijańskie, Stronnictwo Konserwatywno- Ludowe. Warszawa: Fundacja „Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej - Counterpart Fund”.

Stronnictwo Demokratyczne: Program wyborczy Stronnictwa Demokratycznego. 2001. W: Wybory 1991. Programy partii i ugrupowań politycznych, red. Inka Słodkowska. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.

Stronnictwo Narodowe: „Uwierzmy w siłę polskiego narodu”. Program wyborczy Stronnictwa Narodowego, lipiec 1991. 2001. W: Wybory 1991. Programy partii i ugrupowań politycznych, red. Inka Słodkowska. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.

Stronnictwo Narodowe, Zarząd Główny: ABC Programu wyborczego. 2001. W: Wybory 1991. Programy partii i ugrupowań politycznych, red. Inka Słodkowska. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.

Szamik Jacek. 2016. Polskie Stronnictwo Ludowe 1990-2005. Warszawa: Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego.

Szpociński Andrzej, Ziółkowski Marek. 2001. Przemiany w sferze edukacji, nauki, mediów i kultury. W: Pierwsza dekada niepodległości. Próba socjologicznej syntezy, red. Edmund Wnuk-Lipiński i Marek Ziółkowski. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.

Unia Polityki Realnej: Wybory parlamentarne 1991. 2001. W: Wybory 1991. Programy partii i ugrupowań politycznych, red. Inka Słodkowska. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.

Wnuk-Lipiński Edmund. 2001. Zmiana systemowa. W: Pierwsza dekada niepodległości. Próba socjologicznej syntezy, red. Edmund Wnuk-Lipiński i Marek Ziółkowski. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.

Wyborcza Akcja Katolicka: Deklaracja Programowa Wyborczej Akcji Katolickiej. 2001. W: Wybory 1991. Programy partii i ugrupowań politycznych, red. Inka Słodkowska. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.

Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe, Deklaracja Ideowo-Programowa. 1991. W: Małgorzata Dehnel-Szyc, Jadwiga Stachura. Gry polityczne. Orientacje na dziś. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen.

Published

2021-06-11