Postawy wobec osób niepełnosprawnych od starożytności do współczesności i integracyjny system edukacji w Polsce
DOI:
https://doi.org/10.19251/rtnp/2021.13(14)Słowa kluczowe:
postawy, niepełnosprawność, dyskryminacja, izolacja, segregacja, integracjaAbstrakt
Głównym celem artykułu jest przedstawienie zmian, jakie zaszły w stosunku do osób z niepełnosprawnościami od starożytności do współczesności. W niniejszym artykule przedstawione zostaną dotychczasowa wiedza i reprezentacje niepełnosprawności, które zostały utrwalone w mitach, literaturze, teatrze, folklorze, biografii i historii. Zmiany postaw wobec osób niepełnosprawnych zostaną zaprezentowane w czterech grupach: postawy dyskryminacji i eksterminacji, postawy izolacji, postawy segregacyjne, postawy integracyjne. Ostatnia część referatu zostanie poświęcona dyskusji o równych szansach i potrzebie integracji uczniów z niepełnosprawnościami i uczniów pełnosprawnych w szkole.
Bibliografia
Ajzen, I., Attitudes, Personality, and Behavior. Berkshire 2005.
Ajzen, I., Fisbein, M., Understanding attitudes and predicting social behavior. New York 1980.
Bogucka, J., Uwarunkowania procesu integracji dzieci niepełnosprawnych z ich zdrowymi rówieśnikami, „Szkoła Specjalna” 1990, nr 4.
Chodkowska, M., Kulturowe uwarunkowania postaw wobec inwalidztwa oraz osób niepełnosprawnych. Ciągłość oraz możliwość zmiany, w: Człowiek niepełnosprawny, red. M. Chodkowska, Lublin 1994.
Fairbrain, G., Rairbrain, S., Integracja dzieci i młodzieży o specjalnych potrzebach edukacyjnych: wybrane zagadnienia etyczne. Warszawa 2000.
Fazio, R. (1986). How do attitudes guide behavior?, w: Handbook of motivation and cognition: Foundations of social behawior, red. R. M. Sorrentino, E. T. Higgins, New York 1986.
Hulek, A., Uczeń niepełnosprawny w szkole masowej, Kraków 1992.
Jurgielewicz-Wojtaszek, M., Karczewska, M. (2005). Integracja uczniów z dysfunkcją słuchu z młodzieżą słyszącą, w: Dziecko ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w ekosystemie, red. W. Pilecka, A. Ozga, P. Kurtek Kielce 2005.
Maciarz, A., Z teorii i badań społecznej integracji dzieci niepełnosprawnych. Kraków 1999.
Maio, G., Haddock, G., The Psychology of Attitudes and Attitude Change. Sage Publications 2009.
Mądrzycki, T. (1977). Psychologiczne prawidłowości kształtowania się postaw. Warszawa 1977.
Mendry, B., Integracja - za i przeciw, „Wszystko dla szkoły” 1998, nr 1.
Nowak, A, Wybrane edukacyjne i prawne aspekty niepełnosprawności. Kraków 1999.
Popularny słownik języka polskiego, Warszawa 2002.
Sakowicz-Boboryko, A., Integracja dla wszystkich, „Test” 1996, nr 1.
Siegień, A., Muroch, A., Osoby niepełnosprawne - wczoraj, dzisiaj, jutro, w: Dyskursy pedagogiki specjalnej. Od tradycjonalizmu do ponowoczesności, red. E. Górniewicz, A. Krause, Olsztyn 2002.
Szumski, G., Integracyjne kształcenie niepełnopsrawnych, Warszawa 2020.
Westbrook, M., Legge, V., Pennay, M., Attitudes Towards Disabilities in a Multicultural Society, „Social Science & Medicine” 1993, nr 36 (5).
Wojciszke, B., Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej. Warszawa 2006.
Wyczesany, J., Kukułka, A. (2000). Idea integracji w nowych strukturach edukacyjnych-szanse i zagrożenia, w: Dylematy pedagogiki specjalnej, red. A. Rajewska, J. Baran, Kraków 2000.
Hutzler, Y., Meier, S. Reuker, Zitomer, M., Attitudes and self-efficacy of physical education teachers toward inclusion of children disabilities: a narrative review of international literature, „Physical Education and Sport Pedagogy” 2019, nr 24(3).
Zaorska, M., Andrulonis, E., Zjawisko ludzkiej niepełnosprawności w aspekcie historycznym i współcześnie, „Wychowanie na co dzień” 2006, nr 4-5.
Zeidler, W., Niepełnosprawność. Wybrane problemy psychologiczne i ortopedagogiczne. Gdańsk 2007.
Websites:
http://www.who.int/topics/disabilities/en/ [the access: 2021.07.19]
https://prawo.vulcan.edu.pl/przegdok.asp?qdatprz=akt&qplikid=4384 [dostęp:21.07.21].
https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzienniki-resortowe/zasady-organizowania-opieki-nad-uczniami-niepelnosprawnymi-ich-33631650 [dostęp: 21.07.21]
