Niejednolita wykładnia przepisów dotyczących cywilnoprawnych roszczeń twórców oraz innych podmiotów autorsko – uprawnionych

Abstract

DOI: 10.19251/sej/2019.9(10)

Abstrakt

Niejednolita wykładnia przepisów dotyczących cywilnoprawnych roszczeń twórców oraz innych podmiotów autor­sko uprawnionych stanowi zagadnienie, które od lat budzi kontrowersje zarówno w orzecznictwie sądów powszechnych, jak i Sądu Najwyższego. Na przestrzeni lat ju­dykatura wypracowała przynajmniej kilka wiodących poglądów, odnośnie sposobu, w jaki należy rozumieć dyspozycję wyda­nia korzyści, przewidzianej w treści art. 79 ustawy prawo autorskie. Wykładnia tego przepisu ewoluowała wraz z ze zmienia­jącym się obrazem prawno-gospodarczej rzeczywistości, w tym zwłaszcza rosną­cej rentowności wydawnictw. Pierwotnie orzecznictwo skłaniało się ku koncepcji, zgodnie z którą roszczenie autora prze­ciwko naruszycielowi stanowi kwotę odpowiadającą równowartości wynagro­dzenia, jakie przysługiwałoby mu, gdy­by doszło do zawarcia umowy. Później jednak na znaczeniu zyskał pogląd zgoła odmienny, utożsamiający rzeczone korzy­ści z przyrostem w majątku naruszyciela, pozostawiając jednak autorowi możliwość alternatywnego dochodzenia kwoty jego hipotetycznego wynagrodzenia. Pogląd ten rozwinął się następnie w kierunku całkowitej rezygnacji z odniesienia do po­tencjalnego wynagrodzenia autora, w pełni koncentrując się na zysku naruszyciela. Co ciekawe, najnowszy i współcześnie wio­dący pogląd wraca do wykładni przepisu, która utożsamia korzyści z potencjalnym wynagrodzeniem autora, a konkretniej jego wielokrotnością.