BURNOUT IN THE TEACHER’S JOB
DOI:
https://doi.org/10.19251/sej/2021.13(3)Keywords:
teacher, burnout, stress, burnout prevention, social supportAbstract
Burnout is a factor that effectively interferes with the performance of tasks resulting from the teacher’s professional function. Its impact on physical health as well as efficiency and commitment to work is not without significance. The subject of this article is an analysis of the concept of burnout, its causes, symptoms and an attempt to determine the prevention of this phenomenon, for which all possible strategies should be used to help teachers overcome this condition. Also important are activities related to the search for various sources of social support, the development of teachers’ skills to recognize signals indicating emotional exhaustion, which is one of the first symptoms of burnout. Efforts should be made to develop effective methods of overcoming professional stress, strengthening teachers’ self-esteem and creating a positive image of them in the society.
References
Brock, Barbara. L., Marilyn. L. Grady. 2000. Rekindling the flame: Principals combating teacher burn- out. Thousand Oaks, CA: Corwin Press.
Burish, Matthias. 2004. W poszukiwaniu teorii- przemyślenia na temat natury i etiologii wypalenia, tł. M. Żywicki. W: Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie, red. Helena Sęk. Warszawa: PWN.
Burish, Matthias. 2010. W poszukiwaniu teorii- przemyślenia na temat natury i etiologii wypalenia, W: Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie, wyd. 2. red. Helena Sęk. Warszawa: PWN.
Edelwich, Jerry and Archie, Brodsky. 1980. Burn- out: Stages of disillusionment in the heling professions. New York: Human Sciences Press.
Fengler, Jorg. 2000. Pomaganie męczy. Wypalenie w pracy zawodowej. Gdańsk: GWP.
Freudenberger, Herbert. J. Geraldine, Richelson. 1980. Burnout. The high cost of high achievement. Garden City: NY Doubleday.
Grzegorzewska, Maria. K. 2006. Stres w zawodzie nauczyciela. Specyfika, uwarunkowania i nstępstwa. Kraków: UJ.
Grzesiak-Witek, Danuta. Paweł, Witek. 2008. Zagrożenie wypalenia zawodowego kuratora rodzinnego w działalności resocjalizacyjnej. W: Wypalenie zawodowe pracowników służb społecznych, red. Teresa Zbyrad. Stalowa Wola: KUL.
Iacovides, A. K. N. Fountoulakis. Kaprinis, S. G. Kaprinis. 2003. The relationship between job stress, burnout and clinical depression. Journal of Affective Disorders. 75(3). 209- 221.
Kawula, Stanisław. 1996. Wsparcie społeczne- kluczowy wymiar pedagogiki społecznej. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. 1.
Kędracka, Ewa. 1998. Wypalanie się zawodowe nauczycieli. Szkoła Zawodowa. 622 (4).
Kocór, Maria. 2008. Wypalenie zawodowe nauczycieli. Przyczyny i skutki. W: Wypalenie zawodowe służb społecznych, red. Teresa Zbyrad. Stalowa Wola: KUL.
Kocór, Maria. 2019. Wypalenie zawodowe nauczycieli. Diagnoza, wsparcie, profilaktyka. Kraków: Societas Vistulana.
Kozak, Stanisław. 2009. Patologie w środowisku pracy. Zapobieganie i leczenie, Warszawa: Difin.
Kretschmannn, Rudolf. 2004. Stres w zawodzie nauczyciela. tł. J. Mink. Gdańsk.
Maslach, Christina. 2003. Burnout. The cost of caring. Cambridge: Malor Books.
Maslach, Christina. 2004. Wypalenie- w perspektywie wielowymiarowej. W: Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie, red. Helena Sęk. Warszawa: PWN.
Okła, Wiesława. Stanisława Steuden. 1999. Strukturalne i dynamiczne aspekty zespołu wypalenia w zawodach wspierających. Roczniki Psychologiczne. 2. 5-17.
Oniszczenko, Włodzimierz. 1998. Stres to brzmi groźnie. Warszawa: Żak.
Perski, Aleksander. 2002. Poradnik na czas przełomu. O stresie, wypaleniu oraz drogach powrotu do życia w równowadze. Warszawa. Jacek Santorski and Co.
Pilch, Tadeusz. 2007. Encyklopedia Pedagogiczna XXI wieku, t. 4. Warszawa.
Pines, Ayala. 2004. Wypalenie- w perspektywie egzystencjalnej. tł. J. Radzicki. W: Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie, wyd. 2. red. Helena Sęk. Warszawa: PWN.
Pines, Ayala. 2010. Wypalenie- w perspektywie egzystencjalnej. W: Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie, red. Helena Sęk. Warszawa: PWN.
Pines, Ayala. 1993. Burnout: An Existencial Perspective. W: Professional Burnout: Recent Developments in Theory and Research, red. Wilmar Schufeli, Christina Maslach, Tadeusz Marek. Washington, DC: Taylor & Francis.
Senior, Jennifer. 2006. Can’t Get No Satisfaction: In a Culture where Work Can Be a Religion, Burnout Is Its Crisis of Faith, „New York Magazine”, November 26. Dostęp: 10.03.2021. http://www.nymag.com/news/features/24757/
Sęk, Helena. 2004. Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie. Warszawa: PWN.
Sęk, Helena. 2004. Uwarunkowania i mechanizmy wypalenia zawodowego w modelu społecznej psychologii poznawczej. W: Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie, red. Helena Sęk. Warszawa: PWN.
Synal, Jowita i Jolanta Szempruch. 2017. Od zapału do wypalenia. Funkcjonowanie nauczycieli w codzienności szkolnej. Kielce. Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego.
Terelak, Jan. F. Z. Górska, Zub, A. 2007. Nauczyciele. W: Stres zawodowy. Charakterystyka psychologiczna wybranych zawodów stresowych. red. Jan Terelak. Warszawa.
Terelak, Jan. 2001. Psychologia stresu, Bydgoszcz: Wyd. Branta.
Tucholska, Stanisława. 2009. Wypalenie zawodowe u nauczycieli. Psychologiczna analiza zjawiska i jego osobowościowych uwarunkowań. Lublin: KUL.
