CARING FOR THE FAMILY OF A DEPENDENT SENIOR
DOI:
https://doi.org/10.19251/sej/2021.13(15)Keywords:
dependent senior, caregiver, family, burdensAbstract
A disease which appears in a senior’s life forces them to depend on other people and does not concern the elderly alone but the ones who surround them as well. It is the closest family who needs to deal with different types of challenges and burdens for a long time. It happens that they have to resign of their existing lives. Being a part a senior’s suffering, they also experience negative emotions as anger, the sense of wrong, the lack of acceptance or injustice. Consequently, the may suffer from apathy, depression or they might isolate themselves which may only deepen all of those problems. How can one prevent this? How can we support the parents of handicapped seniors? How can one avoid the burnout and not succumb to all those burdens? These are the gerontological issuess which are worth reflecting upon.
References
Badura-Madej, Wanda. Piątek, Jadwiga. 1999. Stres związany z pomaganiem ludziom w kryzysach, W:, Poradnik dla pracowników socjalnych, red. Wanda, Badura-Madej. 196-204. Warszawa: Biblioteka Pracownika Socjalnego.
Bartoszek, Agnieszka. Ślusarska, Barbara. Kocka, Katarzyna. Deluga, Alina. Kachaniuk, Hanna. Nowicki, Grzegorz. Piasecka, Katarzyna. 2019. Wybrane determinanty obciążenia opiekunów nieformalnych sprawujących opiekę nad osobami starszymi z deficytem sprawności funkcjonalnej w warunkach domowych. Gerontologia Polska, 27(2019), 208-214.
Bojanowska, Elżbieta. 2012. Ludzie starsi w rodzinie i w społeczeństwie, W: Józefina, Hryniewicz. O sytuacji ludzi starszych, 19-33. Warszawa: Rządowa rada Ludnościowa.
Chmura, Maria. 2009. Obraz brzemienia rodziny z osobą chorą na schizofrenię. Roczniki Psychologiczne, 2(2009), 104-128.
Czernik, Ewa. 2016. Opiekuję się bliskim mam dość!, W: Jesień życia? Wiosna możliwości, Przewodnik po późnej dorosłości. red. Monika, Mularska-Kucharek M., Ewa Czernik, 151-166. Łódź: Uniwersytet Łódzki.
Drukier, Arkadiusz. Wójta-Kempa, Monika. 2018. Potrzeby socjalne chorych i ich rodzin – zasady udzielania pomocy, W: Opieka paliatywna, poradnik dla lekarzy i pielęgniarek rodzinnych oraz rodzin pacjentów, red. Elżbieta Krajewska-Kułak et. al. 158-172. Warszawa: Engram Difin.
Dziechciarz, Małgorzata. 2017. Metody wspomagające opiekunów w organizacji dnia osoby niesamodzielnej. Metody skutecznej komunikacji z osobą starszą, W: Opieka nad osobą starszą niesamodzielną, red. Izabela, Wróblewska. Małgorzata, Dziechciaż. Katarzyna, Wieczorskowska-Tobis. Sławomir, Tobis. 151-174, Wrocław: Biblioteka Nestora.
Fabiś, Artur. Wąsiński, Arkadiusz. 2008. Dorosłość wobec starości. Opiekun osób starszych. Więcej frustracji czy satysfakcji, W: Oczekiwania-Radości-Dylematy, red. Renata Konieczna-Woźniak, 227-237. Poznań: Wyd. Naukowe UAM.
Gołębiowska, Paulina. 2017. Zagrożenia w pracy z osobami starszymi – wybrane zagadnienia, Annales Uniwersitas Marie Curie-Skłodowska, Sectio J Paedagogika-Psychologia, 4 (2017), 121-131.
Grotowska-Leder, Jolanta, Roszek, Katarzyna. 2016. Sandwich generation? Wzory wspracia w rodzinach trzypokoleniowych. Na przykładzie mieszkańców dwóch gmin województwa świętokrzyskiego. Łódź: Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego.
Iwański, Rafał. 2017. Opieka długoterminowa nad osobami starszymi, Warszawa: CeDeWu.pl.
Jaźwińska-Motylska, Ewa. Kiełczowska, Marta, Kordasiewicz, Anna, Pędziwiatr, Konrad, Radziwnowiczówna, Agnieszka. 2014. Społeczne konsekwencje starzenia się populacji ze szczególnym uwzględnieniem zmian relacji opiekuńczych, Warszawa: Studia i Materiały.
Jedynak, Andrzej. 1992. Jak radzić sobie z syndromem wypalenia, Gestalt 5(1992), 26-28.
Jurek, Łukasz. 2007. Sektory opieki długoterminowej – analiza kosztów, Gerontologia Polska, 4(2007), 111-112.
Kilian, Marlena. 2020. Funkcjonowanie osób w starszym wieku, Warszawa: Engram Difin.
Kliszcz, Joanna. 2019. Psychologia w zawodzie i w pracy opiekuna medycznego, Gdańsk: GWP.
Kosmala, Krystyna. Kłoszewska, Iwona. 2002. Poczucie obciążenia opieką u opiekunów osób otępiałych, Rocznik Psychogeriatryczny, 5 (2002), 95–105.
Krakowiak, Piotr. Krzyżanowski, Dominik. Modlińska, Aleksandra. 2011. Przewlekle chory w domu, Lubię pomagać, Gdańsk: Fundacja Hispitacyjna.
Kretek-Kamińska, Agnieszka. Kukulak-Dolata, Iwona. Krzewińska Aneta. 2020. Wsparcie osób niesamodzielnych, Perspektywa opiekunów i podopiecznych, Łódź: Wyd. Uniwersytet Łódzki.
Krzyżowski, Łukasz. 2013. Polscy migranci i ich starzejący się rodzice, Transnarodowy system opieki międzygeneracyjnej, Warszawa: Scholar.
Kurpas, Donata. 2018. Reakcje i potrzeby psychiczne chorych i ich rodzin, W: Opieka paliatywna, poradnik dla lekarzy i pielęgniarek rodzinnych oraz rodzin pacjentów, red. Elżbieta Krajewska-Kułak, et. al.. 219-229. Warszawa: Engram Difin.
Mordarski, Sylwester. Trypka, Elżbieta. 2013. Oswoić ból. Jak skutecznie radzić sobie z bólem fizycznym i psychicznym w wieku senioralnym, Wrocław: Biblioteka Nestora.
Mularska-Kucharek, Monika, Czernik, Ewa. 2016. Jesień życia? Wiosna możliwości, Przewodnik po późnej dorosłości, Łódź: Wyd. Uniwersytet Łódzki.
Pięta, Jan. 2014. Pedagogika czasu wolnego, Warszawa: Frel.
Rachel, Wojciech., Datka, Wojciech. Zyss, Tomasz, Zięba, Andrzej. 2014. Obciążenie opiekunów pacjentów z otępieniem w chorobie Alzhaimera, Gerontologia Polska, 1 (2014), 14-23.
Racław, Mariola. 2012. Opiekunowie nieformalni. Krótkookresowa funkcjonalność nieopłaconej pracy, W: red. Józefina, Hryniewicz, O sytuacji ludzi starszych, 71-82. Warszawa: Rządowa rada Ludnościowa.
Radecki, Edward. 2019. Potrzeby seniorów – wyzwania i zarządzanie nimi w ramach polityk publicznych. Razem czy osobno?, Około pedagogii, 1(2019), 23-37.
Raś, Paweł. Opala, Grzegorz. Ochudło, Stanisław. 2005. Kwestionariusz poczucia obciążenia osób opiekujących się chorymi z otępieniem — nowe narzędzie badawcze, Psychogeratria Polska, 2(2005), 21–32.
Szatur-Jaworska, Barbara. Błędowski, Piotr. Dzięgielewska, Małgorzata. 2006. Podstawy gerontologii społecznej, Warszawa 2006.
Szukalski, Piotr. 2017. Sytuacje rodzinne i potrzeby opiekuńcze ludzi w podeszłym wieku w Polsce, W: red. Mateusz, Cybulski. Elżbieta, Krajewska-Kułak, 209-221, Opieka nad osobami starszymi. Przewodnik dla zespołu terapeutycznego, Warszawa: PZWL.
Szweda-Lewandowska, Zofia. 2014. Modele opieki nad osobami niesamodzielnymi, W: Koczur, Wiesław. Rączaszek, Andrzej. Polityka społeczna wobec problemu bezpieczeństwa socjalnego w dobie przeobrażeń społeczno-gospodarczych, 215-224. Katowice: Wydawnictwo UE.
Szweda-Lewandowska, Zofia. 2017. Opieka nad osobami starszymi, Wspierający i wspierani, Łódź: Wyd. Uniwersytet Łódzki.
Wróblewska, Izabela. 2017, Opiekun osoby starszej – skutki psychologiczne i fizyczne długotrwałej opieki nad bliskimi, W: red. Izabela, Wróblewska. Małgorzata, Dziechciaż. Katarzyna, Wieczorskowska-Tobis, Sławomir, Tobis. Opieka nad osobą starszą niesamodzielną, 125-150, Wrocław: Biblioteka Nestora.
Zięba-Kołodziej, Beata. 2015. Pedagogika opiekuńcza, perspektywy myślenia o rodzinie, Warszawa: Engram Difin.
Publikacje elektroniczne
CBOS.2017. Niepełnosprawni wśród nas. Dostęp 14.02.2021. https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2017/K_169_17.PDF
IPiSS. 2012. Raport na temat sytuacji osób starszych w Polsce. Dostęp 12.02.2021. http://senior.gov.pl/source/raport_osoby%20starsze.pdf
