NATIONAL HISTORY AND ITS MESSAGE AS REFLECTED IN EDUCATIONAL TELEVISION PROGRAMS BROADCAST TO CELEBRATE THE MILLENNIUM OF THE POLISH STATE (1960-1966/67)
-
DOI:
https://doi.org/10.19251/sej/2022.15(14)Keywords:
Millennium of the Polish State, TV programme, politics, education, popularisationAbstract
The article is an attempt to fill the gap in the demand for publications presenting the influence of the media, and in particular of the television, emerging in the 1960s, on shaping the consciousness and attitudes of Poles, especially the young generation, as well as its contribution to the development of culture, historical awareness and identity. The author tries to show this process in an indirect way, bringing the readers closer to the range of specially selected television programmes, whose content is a part of the Millennium celebrations. The author’s review of the range of television programmes presented during the Millennium of the Polish State encourages reflection on their significant role as a means of influencing social attitudes. All the “key” points of the celebrations were covered on television, but those presenting the most ancient history of the Polish lands received the most publicity. Although undoubtedly the celebration of the most recent stage on this journey - the 20th anniversary of the Polish People’s Republic (PRL) - equaled that period in its grandeur. Ideological interpretation was evident in the way in which all the events marking the jubilee of the Polish state were presented, but it was most evident in the interpretation of the PRL period. It had a special, ideological dimension. It demonstrated ideological identity of the ruling authorities of that time. The patronage of the authorities over the research referred to as millennium research had positive effects in the form of subsidies, and negative - in the form of clear expectations concerning its results and the manner in which it would be disseminated.
References
Bibliografia
Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Polska Zjednoczona Partia Robotnicza Komitet Centralny w Warszawie 1905–1947, 1948–1990, sygn. 237/VIII/728.
Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Biuro Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Narodowego w Warszawie 1952–1983, sygn. 871, b.p.
Archiwum Muzeum Archeologicznego w Warszawie, Wystawy, sygn. 1; 8.
Archiwum Instytutu Archeologii i Etnografii PAN, 62/konf./ 1960.
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Poznański Komitet Frontu Jedności Narodu w Poznaniu 1954–1972, sygn. 19.
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Biuro Wojewódzkiego Komitetu Frontu Jedności Narodu w Poznaniu 1952–1983, sygn. 1313.
Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Biuro Jubileuszowe Uniwersytetu Jagiellońskiego 1957–1965, sygn. jub. 63.
„Media w PRL, PRL w mediach” (2003): materiały z II Ogólnopolskiej Konferencji „Propaganda PRL-u”, Gdańsk, 19–20 listopada 2003, red. nauk. M. Malinowski, P. Niwiński, T. Dmochowski, Gdańsk: Instytut Politologii UG.
Abramowicz A., Z pradziejów Polski (1960) „Z Otchłani Wieków”, nr 4, s. 386–387.
Archeologia na Śląsku w telewizji (1965), „Biuletyn Informacyjny Zarządu Muzeów i Ochrony Zabytków”, nr 62, s. 46.
Bach T. (1996)., Milenijny program duszpasterski Kościoła i jego realizacja, w: Zapomniany rok 1966. W XXX rocznicę obchodów Milenium Chrztu Polski, oprac. ks. T. Bach i in., Gdańsk: Instytut Konserwatywny im. E. Burke'a.
Barycz H. (1935), Historia Uniwersytetu Jagiellońskiego w epoce humanizmu, Kraków: Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Belczyński J. (2007), Rozwój polskiej radiofonii w PRL (1945–1989) w aspekcie technicznym i programowym, Kraków: Wydawnictwo Libron.
Cmela B (1968), Działalność Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego w roku 1965, w: Muzeum Okręgowe w Rzeszowie. Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego za rok 1966, Rzeszów: Muzeum Okręgowe w Rzeszowie.
DAN (1962), Archeologia w telewizji, „Z Otchłani Wieków”, nr 2, s. 153.
Dutkiewicz J. (1967), Uwagi o zagadnieniach ogólnych popularyzacji historii, „Historyka”, t. 1, s. 123–131.
Dybiec J. (1995), Henryk Barycz (1901–1994), „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”, nr 1, s. 135–160.
Górecki J. (1998), Lednicka łódź – powrót do źródeł, „Studia Lednickie”, t 5, s. 401–403 .
Głosik J. (1961), Archeologia w warszawskiej telewizji, „Z Otchłani Wieków”, nr 3, s. 223.
Głosik J. (1961), Wystawa „Początki Państwa Polskiego”, „Z Otchłani Wieków”, z. 1, 52–57.
Habielski R. (2009), Przeszłość i pamięć historyczna w życiu kulturalnym PRL, w: Polityka czy propaganda. PRL wobec historii, red. P. Skibiński, T. Wiścicki, M. Wysocki, Warszawa: Muzeum Historii Polski.
Jabłoński H. (1966), Wkład nauki polskiej w obchody Tysiąclecia Państwa Polskiego, w: Sesja naukowa Polskiej Akademii Nauk i Uniwersytetu Jagiellońskiego dla uczczenia Tysiąclecia Państwa Polskiego, Warszawa: PAN.
Jasienica P. (1952), Świt słowiańskiego jutra, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Katalog filmów szkolnych (1965), cz., I, II i III, Warszawa: Wydawnictwo Katalogów i Cenników.
Konopka H. (1997), Religia w szkołach Polski Ludowej: sprawa nauczania religii w polityce państwa (1944–1961), Białystok: Dział Wydawnictw Filii UW w Białymstoku.
Kończak J. (2007), Ewolucja programowa polskiej telewizji państwowej, Warszawa: UW. Praca doktorska.
Król S. (1968), Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej, „Muzea Walki”, s. 83–86.
Król S. (1969), Współpraca Muzeum X Pawilonu z telewizją, „Muzea Walki”, s. 54–56.
Kuczyński S.M. (1955, wyd. 1, 1960, wyd. 2), Wielka Wojna z Zakonem Krzyżackim w latach 1409–1411, Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej.
Łowmiański H. (1953), Podstawy gospodarcze formowania się państw słowiańskich, Warszawa: PWN.
Młynarczyk-Tomczyk A. (2019), W kręgu polityki, nauki i popularyzacji. Obchody „Polskiego Tysiąclecia” (1957–1966/67), Kielce: Wydawnictwo UJK.
Modrzewska H. (1961), Działalność Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie w 1961 r., „Wiadomości Archeologiczne”, z. 1–2, s. 398–400.
Modrzewska H. (1966), Działalność Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie w 1965 roku, „Wiadomości Archeologiczne”, z. 1–2, s. 255–257.
Modrzewska H. (1968), Działalność Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie w 1966 r., „Wiadomości Archeologiczne”, z. 3–4, s. 438–439.
Modrzewska H. (1963), Działalność Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie w roku 1962, „Wiadomości Archeologiczne”, z. 3–4, s. 364–366.
Pleskot P. (2010)., Państwo a środowiska naukowe w latach 1945–1956 (zarys problemu), w: Aparat represji wobec inteligencji w latach 1945–1956, red. R. Habielski i D. Rafalska, Warszawa: Aspra.
Parczewski M. (1990), Stan i potrzeby badań nad początkami wczesnego średniowiecza w Polsce (VI – połowa VII w.), w: Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem w Polsce, red. Z. Kurnatowska, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UMK.
Pleskot P (2002)., Telewizja w życiu Polaków lat sześćdziesiątych, „Dzieje Najnowsze”, nr 4, s. 115–135.
Polniak Ł (2011)., Patriotyzm wojskowy w PRL w latach 1956–1970, Warszawa: Trio.
Polskie Tysiąclecie. Uchwała Komitetu Przygotowawczego Obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego akceptowana na posiedzeniu Rady Państwa w dn. 12 lutego 1960 r., „Kwartalnik Historyczny” 1960, nr 1, s. 3–9.
Program nauczania liceum ogólnokształcącego (klasy VIII–XI). Historia (1963), Warszawa: WSiP.
Program nauczania ośmioklasowej szkoły podstawowej (tymczasowy), Historia, klasy V–VIII, (1963) Warszawa: WSiP.
Radkiewicz J., Problematyka archeologiczna w telewizji, „Z Otchłani Wieków” 1964, nr 2, s. 102.
Rajewski Z. (1968), Państwowe Muzeum Archeologiczne w latach 1923–1968, „Archeologia Polska”, z. 3–4, s. 255–294.
Rulka J. (1969), Wpływ filmu na rozwój myślenia historycznego uczniów, Bydgoszcz: PWN Oddział na zlecenie PAN.
Rutkowski T.P (2007), Nauki historyczne w Polsce 1944–1970. Zagadnienia polityczne i organizacyjne, Warszawa: Wydawnictwo UW.
Skwierawski F. (1985), Telewizja Polska na ziemiach zachodnich i północnych, „Prasa Polska”, nr 10, s. 37–41.
Stobiecki R. (2008), Między kontynuacją a dyskontynuacją, w: Humanistyka polska w latach 1945–1990, red. U. Jakubowska i J. Myśliński, Warszawa: Wydawnictwo IBL
Szumski J. (2016), Polityka a historia. ZSRR wobec nauki historycznej w Polsce w latach 1945–1964, Warszawa: Aspra
Telewizja Polska (1966), Naczelna Redakcja Programów oświatowych TV. Telewizyjne programy dla szkół rok szkolny 1966/67, Warszawa: TVP .
Telewizja Polska (1965). Naczelna Redakcja Programów Oświatowych. Telewizyjne audycje dla szkół. Rok szkolny 1965/66, Warszawa: TVP.
TMP (1966), Tysiąclecie Polskie w telewizji, „Z Otchłani Wieków”, nr 3, s. 172.
Trawkowski S. (1960), Wystawa „Początki Państwa Polskiego”. Ekspozycja wystawowa a synteza historyczna, „Kwartalnik Historyczny”, nr 4, s. 1107–111.
Urbańczyk P. (2007), Archeologia miejska w latach 1939–1989, w: Pół wieku z dziejów archeologii polskiej 1939–1989, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Wałaszewski K. (2018), Tysiąc szkół na tysiąclecie. Szkoły Tysiąclecia – architektura, propaganda, polityka, Łódź: Księży Młyn
Netografia
https://www.tvp.info/8904411/60-lat-od-nadania-pierwszego-sygnalu-tvp.
