PERSPEKTYWA KOMUNIKACYJNA JAKO WARUNEK JĘZYKOWEJ BIEGŁOŚCI
Abstrakt
Streszczenie
Przedmiotem obserwacji jest sytuacja polskiej szkoły w szybko zmieniającym się
świecie. Autorka zwraca uwagę na często deklaratywne tylko zmiany w sposobach nauczania,
brak podmiotowego traktowania ucznia i dostosowywania do niego metod i materiału
nauczania. W zakresie kształcenia językowego objawia się to nadmiernym encyklopedyzmem,
naciskiem na przyswajanie wiedzy z gramatyki opisowej. Dostrzega konieczność
rozwijania umiejętności językowych uczniów, ponieważ umiejętność komunikowania się
może okazać się niezwykle ważna w ich codzienności i dorosłej przyszłości. Sposobem na
rozwijanie kompetencji komunikacyjnych uczniów może być wykorzystanie perspektywy
socjolingwistycznej w nauczaniu języka polskiego. Stałe wdrażanie uczniów do analizowania
i budowania wypowiedzi w odniesieniu i z uwzględnieniem kontekstu komunikacji,
a także ról nadawczo-odbiorczych. W artykule zaprezentowane zostały przykładowe
rozwiązania lekcyjne, w których akcentuje się używanie języka w bliskich uczniom sytuacjach,
unikanie encyklopedyzmu, zwraca uwagę na głębokość przetwarzania informacji,
co służy uczeniu i zapamiętywaniu, a także związek metod nauczania z rozwojem i funkcjonowaniem
mózgu.
Bibliografia
Bibliografia
Bakuła Kordian. 2012. O świadomości językowej. W Kształcenie językowe, t.10, red. Kordian
Bakuła, 9-20. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Craik Fergus I.M., Lockhart Robert S. 1972. „Levels of processing: A framework for memory
research”. Journal of Verbal Learning & Verbal Behavior tom 11: 671-684.
Dyduchowa Anna. 1988. Metody kształcenia sprawności językowej uczniów. Projekt systemu,
model podręcznika. Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP.
Kłakówna Zofia Agnieszka, Wiatr Krzysztof. 2006. Nowa sztuka pisania. Klasy IV-VI szkoły
podstawowej. Kraków: Wydawnictwo Edukacyjne.
Kłakówna Zofia Agnieszka.2003. Przymus o wolność. Kraków: Wydawnictwo Edukacyjne.
Kowalikowa Jadwiga. 2004. Kształcenie językowe. Teoria dla praktyki. W Polonista w szkole.
Podstawy kształcenia nauczyciela polonisty, red. Anna Janus-Sitarz, 85-138. Kraków:
Universitas.
Leszczyńska Aldona. 1998. Kształcenie językowe w szkole podstawowej. Głos praktyka.
W Nowa Polszczyzna tom 1: 9-12.
Mrazek Halina, Potaś Marta, Steczko Iwona. 1999. To lubię! Ćwiczenia językowe. Podręcznik
do języka polskiego. Książka ucznia. Klasa I gimnazjum. Kraków: Wydawnictwo Edukacyjne.
Mrazek Halina, Potaś Marta. 2000. To lubię! Ćwiczenia językowe. Podręcznik do języka polskiego.
Książka ucznia. Klasa II gimnazjum. Kraków: Wydawnictwo Edukacyjne.
Mrazek Halina, Potaś Marta. 2001. To lubię! Ćwiczenia językowe. Podręcznik do języka polskiego.
Książka ucznia. Klasa III gimnazjum. Kraków: Wydawnictwo Edukacyjne.
Mrazek Halina, Steczko, Iwona. 1994. To lubię! Ćwiczenia językowe. Podręcznik do języka
polskiego. Książka ucznia. Klasa IV. Kraków: Wydawnictwo Edukacyjne.
Mrazek Halina, Steczko, Iwona. 1995. To lubię! Ćwiczenia językowe. Podręcznik do języka
polskiego. Książka ucznia. Klasa V. Kraków: Wydawnictwo Edukacyjne.
Mrazek Halina, Steczko, Iwona. 1996. To lubię! Ćwiczenia językowe. Podręcznik do języka
polskiego. Książka ucznia. Klasa VI. Kraków: Wydawnictwo Edukacyjne.
Spitzer Manfred. 2007. Jak uczy się mózg. Warszawa: PWN.
Szymańska Marta. 2014. Kształcenie językowe w dyskursie edukacyjnym po 1990. W Świadomość
językowa 3, red. Jolanta Nocoń, Anna Tabisz, 143-159. Opole: Uniwersytet Opolski.
Szymańska Marta. 2014. O wykorzystaniu badań nad mózgiem w dydaktyce szkolnej. W Językowe,
literackie i kulturowe ścieżki edukacji polonistycznej [tradycja i współczesność],
red. Krzyżyk Danuta, Niesporek-Szamburska Bernadeta, 291-300. Katowice: Wydawnictwo
Uniwersytetu Śląskiego.
Szymańska Marta. 2014. „Trzecioklasista „wypasiony”, czyli o kształceniu kompetencji językoznawczej
na pierwszym etapie edukacyjnym”. Annales Universitatis Paedagogicae
Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia
V, red. Danuta Łazarska. Kraków: Wydawnictwo Naukowe UP.
Żylińska Marzena. 2013. Neurodydaktyka. Nauczanie i uczenie się przyjazne mózgowi. Toruń:
Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
[www 1] Bartmiński, Jerzy. 2009. Nauka o języku w podstawie programowej. W Podstawa
programowa kształcenia ogólnego, 60-62.
www.men.gov.pl. (dostęp 15.03.2015).
[www 2] http://www.polskieradio.pl/7/1691/Artykul/1387611,Szkolne-lektury-Glosami-uczniow-
zwycieza-Harry-Potter (dostęp 10 kwietnia 2015).
