WSPARCIE SPOŁECZNE NAUCZYCIELA

Autor

DOI:

https://doi.org/10.19251/sej/2021.14.1(15)

Słowa kluczowe:

nauczyciel, szkoła, wsparcie społeczne, pomoc, zmiany społeczne

Abstrakt

Szybko zmieniające się społeczeństwo stawia współczesnej edukacji wiele wyzwań, które odnoszą się także, a może przede wszystkim do pracy nauczyciela. W związku z tym wpisuje się go w rozmaite konteksty, przypisuje się mu różne role oraz wyznacza różnorakie zadania społeczne. Sprostanie tym wszystkim sprawdzianom nierzadko stwarza nauczycielowi trudność, powoduje frustracje oraz skutkuje poczuciem bezradności, zagubienia a także może powodować, że nauczyciel zaczyna żyć w stanie podwyższonej gotowości bez możliwości wyciszenia się, co w rezultacie może prowadzić do wypalenia zawodowego. W takich sytuacjach nauczyciel poszukuje i oczekuje wsparcia, zarówno ze strony profesjonalnych instytucji, jaki i spontanicznego, które ułatwi mu mierzenie się z trudnościami.

Wsparcie społeczne nauczyciela jest zagadnieniem wciąż wymagającym dokładnych analiz. Konieczna jest ustawiczna refleksja i badania nad tą stroną ludzkiej działalności, jaką jest udzielanie i poszukiwanie wsparcia, a także nad brakami na tej płaszczyźnie. W obliczu dokonujących się przemian społecznych i generowanych w związku z tym wielu problemów dotykających rozmaite grupy i jednostki, wydaje się, że perspektywa współczesnego wsparcia społecznego nabiera wyjątkowego znaczenia.

Bibliografia

Bruhn, John G. Billy U. Philips. (1984). Measuring social support: A synthesis of current approaches. Journal of Behavioral Medicine, 7, 151 - 169. DOI: 1007/ BF00845384.

Dykcik, Władysław. 1988. System wspomagania społecznego rodzin niewydolnych wychowawczo. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Dziemianowicz – Nowak, Mirosława. 2005. Wiedza i kompetencje nauczyciela w świetle teorii pedagogicznych. W: Kompetencje zawodowe nauczycieli i jakość kształcenia w dobie przemian edukacyjnych, red. Ryszard Gmoch i Anna Krasnodębska, 61 - 66. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.

Furmanek, Waldemar. 2013. Pedagogika wobec wyzwań współczesności. Annales Universitatis Mariae Curie - Skłodowska, XXVI ( 1-2), s. 11 - 34.

Ganster, Daniel C i Bart Victor. 1988. The impact of social support on mental and physical health. British Journal of Psychological Society, 61(1), s. 17-36. Doi.org/10.1111/j.2044-8341.1988.tb02763.x

Gaś, Zbigniew B. 1999. Młodzieżowe programy wsparcia rówieśniczego, Katowice: Śląsk Wydawnictwo Naukowe.

Górniewicz, Józef. 1997. Metafizyka wsparcia społecznego - od tolerancji do pomocy. Wychowanie Na Co Dzień, 3, s. 16-18.

Grzesiuk, Lidia. 2000. Psychoterapia. Szkoły, zjawiska, techniki i specyficzne problemy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Jaworowska - Obłój, Zofia i Barbara Skuza. 1986. Pojęcie wsparcia społecznego i jego funkcje w badaniach naukowych. Przegląd Psychologiczny, XXIX(3), s. 733-745.

Kargul, Józef. 2000. Nauczyciel w świecie ponowoczesnym. W: Problemy pedeutologii na przełomie XX i XXI wieku, red. Zenon Jasiński i Tadeusz Lewowicki, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.

Kacperczyk, Anna. 2006. Wsparcie społeczne w instytucjach opieki paliatywnej i hospicyjnej. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Kocór, Maria. 2018. Szkoła jako miejsce wsparcia w trudnych sytuacjach,. Edukacja - Technika - Informatyka, 1(23), 21 -224.

Marszałek, Lidia. 2009. Systemy wsparcia społecznego w rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Seminare. Poszukiwania naukowe, 26, 201-213.

Nowakowski, Michał. 2004. Pojęcie wsparcia społecznego i problemy jego pomiaru ze szczególnym uwzględnieniem populacji seniorów. W: Nasze starzejące się społeczeństwo. Nadzieje i zagrożenia, red. Jerzy T. Kowaleski i Piotr Szukalski, 292-300. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Ostrowska, Antonina. 1999. Styl życia a zdrowie, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.

Pilch, Tadeusz i Wiesław Theiss. 2010. Wstęp. W: Edukacja społeczna wobec problemów współczesnego człowieka i społeczeństwa, red. Jacek Piekarski et al.,7-9. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Piorunek, Magdalena. 2016. O pomocy, wsparciu społecznym i poradnictwie – prolegomena do teoretycznych rozważań i praktycznych odniesień. W: Pomoc – wsparcie społeczne – poradnictwo. Od teorii do praktyki, red. Magdalena Piorunek, 7-12. Toruń: Wydawnictwo "Adam Marszałek".

Piotrowska, Maja. 2006. Konieczne jest społeczne wsparcie... Nowa Szkoła, 2(640), 18-25.

Przewłocka, Katarzyna. 2016. Zjawisko wyuczonej bezradności u klientów instytucji pomocy społecznej - przyczyny, konsekwencje i możliwości przeciwdziałania. W: Pomoc – wsparcie społeczne – poradnictwo. Od teorii do praktyki, red. Magdalena Piorunek, 191-207. Toruń: Wydawnictwo "Adam Marszałek".

Pyżalski, Jacek. 2015. Wstęp. W: Nauczyciel w ponowoczesnym świecie od założeń teoretycznych do rozwoju kompetencji, red. Jacek Pyżalski, 5 - 6. Łódź: theQ studio.

Sęk, Helena i Roman Cieślak. 2012. Wsparcie społeczne - sposoby definiowania, rodzaje i źródła wsparcia, wybrane koncepcje teoretyczne. W: Wsparcie społeczne, stres i zdrowie, red. Helena Sęk i Roman Cieślak, 11-28. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Skotnicka, Beata. 2016. Wsparcie społeczne nauczycieli edukacji inkluzyjnej, w: Problemy Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych, 22(1), 17 -187.

Spętana, Jolanta i Danuta Krzysztofiak. 2018. Wsparcie wobec problemów społecznych jako pomoc w egzystencji. w: Wsparcie wobec problemów społecznych w wybranych obszarach egzystencji. Konteksty interdyscyplinarne, red. Jolanta Spętana, Danuta Krzysztofiak, Przemysław Frąckowiak, 15-25. Kraków. Oficyna Wydawnicza "Impuls".

Szczęsna, Anna. 2010. Wsparcie społeczne w rozwoju zawodowym nauczycieli. Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego.

Szczęsna, Anna. 2016. Zapotrzebowanie na wsparcie społeczne w miejscu pracy na przykładzie profesji nauczycielskiej. W: Pomoc – wsparcie społeczne – poradnictwo. Od teorii do praktyki, red. Magdalena Piorunek, 599 - 613. Toruń: Wydawnictwo "Adam Marszałek".

Szempruch, Jolanta. 2011. Szkoła i nauczyciel wobec przemian społeczno - kulturowych. Nowa Szkoła, 8, s. 22-29.

Szempruch, Jolanta. 2012. Nauczyciel w warunkach zmiany społecznej i edukacyjnej, Kraków: Oficyna Wydawnicza "Impuls".

Szkudlarek, Tomasz. 1993. Wiedza i wolność w praktyce amerykańskiego postmodernizmu, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls".

Turska, Elżbieta. 2008. Rola wsparcia społecznego w sytuacji długotrwałego bezrobocia, W: Przedsiębiorczość społeczna a walka z bezrobociem. Problemy społeczne, red. Zofia Ratajczak. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie "ŻAK".

##submission.downloads##

Opublikowane

2021-12-03

Numer

Dział

Articles